نخستین مرحله از تاریخ سیاسی و اجتماعی شیعه با رحلت پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ آغاز میشود و تا شهادت امیر المؤمنین ـ علیه السلام ـ ادامه مییابد. در آغاز این دوره مسأله خلافت و امامت به عنوان مهمترین مسأله سیاسی و دینی در دنیای اسلام مطرح گردید و در پی اختلافاتی كه در این باره پدید آمد شیعه به عنوان گروهی از مسلمانان كه در مسألهی امامت به نصب و نصّ نبوی قایل بودند نمایان شدند. و از سوی دیگر جمعی از مهاجران و انصار كه در سقیفهی بنیساعده گرد آمده بودند تا در مورد خلیفهی
مفهوم و پیدایش تشیع
تاملی در فلسفه ختم نبوتفلسفة ختم نبوت، از زمره مباحث کلامی با سابقة نه چندان طولانی در نزد متکلمان و اندیشمندان مسلمان است. هر چند اشاراتی پیرامون آن را در آثار متکلمان و عرفا بلکه روایات معصومان (ع) می توان یافت ولی این مسئله به طور مستقل و صریح تنها در دهه های اخیر و بیشتر توسط روشنفکران مذهبی طرح شده است. از این میان شاید بیش از همه استاد شهید مطهری پیرامون این موضوع سخن گفته و قلم زده است.استاد در سه اثر خود به بررسی تفصیلی مسئله فلسفه ختم نبوت پرداخته است. اولین و مفصل ترین اثر ایشان در
تحلیل حوادث حیات نبی اکرم و حوادث ناگواری که بعد از وفات نبی اکرم رخ داد حکایت از ان داردذکه قدمت شیعه از زمان پیغمبر گرامى اسلام (ص) است. اما برخی به دلایلی مدعیند تشیع یک فرقه منحرفه منسوب به غیر اسلام است که به دلایل سیاسی و مقابله با اسلام شکل گرفته است . حتی برخی علت پذیرش و اشاعه تشیع میان ایرانیان را مقابله با اعراب دانسته اند . صرف نظر از معاندین میتوان با منطقی روشن به گفتکو با مخالفین پرداخت . تشیع نه فرقه ای جعلی بلکه ادامه تعلیمات انبیاء الهی است و یکی از فرق رسمی اسلام است .مرحوم
نظریه شیعة امامیه دربارة امامت بتدریج در قرن نخست اسلامی مطرح شد و در نیمه قرن 2 ق/8 م از سوی هشام بن حکم صورتی معین و تعریف شده یافت.(1) به نظر نمیرسد تا حدود صد سال بعد یعنی تا رحلت امام یازدهم امام حسن عسگری (ع) در 260 ق/874 م، تغییر قابل ملاحظهای در این نظریه رخ داده باشد. تنها در نیمة قرن 4 ق/10م است که نکاتی عمده براین نظریه افزوده میشود؛ به این شرح که : دوازده امام وجود دارند و آخرین آنها تا ظهور نهایی خود به نام و عنوان مهدی یا قائم، در غیبت به سر میبرد؛ این غیبت دو دوره دارد:1
در ارتباط با شیعه با ایمان از نظر قرآن و عقل ، نكاتى تحت عنوان مقدمه بیان مى شود:1- شیعه در لغت: شیعه از ماده شیع است به معناى منتشر شدن، تقویت نمودن، در نتیجه شیعه به كسى كه به وسیله آن انسان تقویت مى شود گفته مى شود، از این رو به انسان شجاع گفته مى شود «مُشَیِّعٌ»[1] و همچنین شیعه به معناى پیرو آمده است.شیعه یعنی...2- معناى ایمان: ریشه از امْن به معناى آرامش یافتن نفس و از بین رفتن خوف گرفته شده است، و در قرآن گاهى ایمان بر كسانى كه شریعت اسلام را نپذیرفته اطلاق شده و گاهى
فرقه های اسلامی،برای اثبات اصالت مذهبشان،ریشه های پیدایش خود را در زمان رسول خدا صلی اللّه علیه و اله و سلم جستجو میکنند.در مورد پیدایش تشیع، نظریات مختلفی را دانشمندن و تاریخنگاران مطرح کرده اند که پیدایش تشیع در عصر پیامبر اسلام صلی اللّه علیه و اله و سلم یکی از آنهاست.این نظریه را بیشتر علمای شیعه مطرح ساخته اند و چند تن از علمای اهل سنت و شرقشناسان نیز آن را تایید کرده اند.احادیث پیامبر صلی اللّه علیه و اله و سلم درباره علی علیه السّلام و تفسیر چند آیه و حوادث تاریخی،عمده
این مقاله ابتدا به مفهوم و کاربرد لغوی و اصطلاحی «شیعه» و «تشیّع» اشاره کرده، به دنبال آن، به گزارش تعاریف گوناگون این واژه می پردازد. بررسی دیدگاه های متفاوت درباره چیستی، خاستگاه و مصادیق فرقه ای دو اصطلاح «رافضه» و «امامیه»، که به عنوان دو اصطلاح مشهور و گاهی مترادف با «شیعه» شناخته شده اند، از مباحث اصلی این مقاله است.
شناخت جامع و دقیق تاریخ و اندیشه هر یک از فِرق آن گاه میسّر می شود که از یک سو، مفاهیم و اصطلاحات و القاب مربوط به آن فرقه ها را به روشنی دریابیم و از سوی دیگر، از
در این مقاله، آراء هانرى کربن درباره تشیّع اثناعشرى نقل و نقد شده اند. کربن از جمله کسانى است که مى خواهد تشیّع را با روح معنوى ایرانى پیوند دهد و از اینرو، سعى دارد مشابهت هایى میان تشیّع و آموزههاى ایران باستان بیابد. وى این کار را به سبک خاص خود انجام مى دهد. کلید طلایى کربن براى برقرارى این پیوند، مفهوم «عالم مثال» است. بدین روى، او «عالم مثال» را در همه انحاى تفکر معنوى ایرانى حاضر مى بیند و در خصوص تشیّع اثناعشرى، بسیارى از تعالیم آن را به مدد مفهوم «عالم مثال» تفسیر مى کند. در
امروزه آیین شیعه در عرصه جهانی به خصوص جهان اسلام به عنوان مذهبی تأثیر گذار بر تحولات سیاسی، اجتماعی، فکری و فرهنگی مسلمانان شناخته می شود.به این دلیل و دلایل دیگر، مذهب تشیع مورد توجه بسیاری از محققان و پژوهشگران در سراسر دنیا به ویژه مستشرقان قرار گرفته و روند نگارش مقاله، کتاب و تأسیس مراکز پژوهشی در این زمینه در سالهای اخیر رو به فزونی است.
اکنون پرسش اصلی این است که دیدگاه مستشرقان درباره به وجود آمدن(پیدایش تشیع) مذهب تشیع چیست؟زمینه و علت پیدایش این مذهب از نظر آنان بر چه امری