اشتراکات و افتراقات خاندان‌های اهل حق

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

143c

چکیده

اهل حق که «یارسان» نیز نامیده شده‌اند جریانی اعتقادی‌مذهبی هستند که در تقسیم‌بندی کلامی ذیل مذهب تشیع به حساب آورده شده‌اند. این جریان با تصوف مناسبات گوناگون داشته و آثاری از تفکرات زرتشتی و مزدیسنا در آن به چشم می‌خورد. زمان پیدایش این جریان را قرن دوم ه.ق. دانسته‌اند، اما بعدها در قرن هفتم ه.ق. این آیین تجدید شده، آیین خاصی برای آن در نظر گرفته می‌شود. نظام تداوم این تجدید در قالب تشکیل خاندان‌های یازده‌گانه از فرزندان سلطان اسحاق بوده است. این خاندان‌ها در اصل اعتقادات کلی با

فلسفه پیدایش فرقه های اسلامی

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

تعداد مذاهب اسلام چند فرقه مي باشد و هر مذهب چگونه شكل گرفته است و اسلام كه فقط يك شاخه بوده به چه دلايلي به فرقه هاي مختلف تبديل شده است؟ براي اطلاعات بيشتر به چه كتابي مراجعه نمايم.

فرق ومذاهب اسلامي ابتدا به دو گروه شيعه و سني است و هر يك ريز شاخه هايي دارند و عدد شماري آنها اعتباري است ولذا نمي توان عدد معيني را تعيين كرد .منشأ اختلاف در دين اسلام و پديد آمدن فرقه ‏هاى مختلف - كه فرقه‏ هاى شيعه و سنى بزرگ‏ترين آنها است كه هر كدام از آنها خود به گروهها وفرق ديگري تقسيم شدند - مى‏تواند دلايل

مأخذ شناسي و باز شناسي محتواي کتاب الاوصياء شلمغاني

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

167b

چکيده

«کتاب الاوصياء» يکي از تأليفات مهم شلمغاني (م 322 ق) است که موضوع اصلي آن، امامت و استمرار سنت وصايت از انبيا تا اوصيا بوده است. عنايت مؤلفان شيعه به اين کتاب در طول تاريخ، در عين انحرافي که بعد از يک دوره خدمات علمي، مؤلف آن بدان دچار گرديد؛ گوياي اهميت اين کتاب است. هر چند تا کنون در خصوص اين کتاب تحقيق‌هايي انجام يافته؛ منابع مورد استفاده شلمغاني در تأليف اين کتاب تا کنون مورد تحقيق قرار نگرفته، از‌اين رو، اين سوال باقي است که شلمغاني در تأليف آن از چه منابعي بهره برده است؟ استخراج

علل پیدایش فرق اسلامی

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

اگر مسلمانان در زمان پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله و سلم از وحدت خاصی برخوردار بودند، و عظمت مقام رسالت و مرجعیت مسلم او برای پیروانش، مانع از بروز دوگانگی بود، ولی پس از درگذشت او، شکاف عجیبی در میان آنان پدید آمد، و آن وحدت و ایثار، جای خود را به جدال و نزاع کلامی، و احیانا به نبردهای خونین، آنهم بر سر عقائد، داد.

مهمترین مساله در این مورد، بررسی علل پیدایش اختلافها و پی ریزی مذاهب است که در کتابهای مربوط به تاریخ عقائد، پیرامون آن کمتر گفتگو شده و حق آن ادا نشده است. از آنجا که

بازخوانی نقادانه و واکاوی روایات عاشورایی کتاب الهدایة الکبری خصیبی 

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

11c

چکیده

مقتل الحسین موجود در کتاب الهدایة الکبری از مقاتل قدیمی شیعی است که در قرن چهارم نوشته شده است. بخشی از احادیث این کتاب، از روایاتی است که دستاویز کتب غالیانه‌ای شد که از قرن دهم به بعد رواج یافت و بر افکار شیعه در سده‌های بعد تأثیر گذاشت. خصیبی پنج روایت مفصل نقل کرده که ــ اگرچه در قالب یک مقتل جامع نمی‌گنجد ــ بیشتر بیانگر تصرف بی‌قید و شرط امام در نظام هستی و نیز علم غیب نامحدود و مطلق ایشان است. روایات او در مورد امام حسین (ع) و روز عاشورا ضمن اینکه دارای اضطراب متنی است، در برخی

تحلیلی برعلل پیدایش نخستین فرقه‌های شیعه

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

مذهب حقه شيعه در طول تاريخ انشعابات فراواني به خود ديده است. اين انشعابات هر كدام به دليلي خاص بوده است. آنچه كه در اين نوشتار مي‌آيد گذري بر برخي عوامل مهم پيدايش نخستين فرقه‌هاي شيعي بوده است. بر اساس مهم‌ترين يافته‌هاي اين تحقيق عوامل متعددي را مي‌‌توان به عنوان علل پيدايش نخستين فرقه‌هاي شيعي به شمار آورد كه مهم‌ترين آنها وجود اختناق فراوان در عصر برخي ائمه عليهم السلام، جهالت و ناداني مردم، حب مال و جاه و ... بوده است.

مقدمه
مذهب شيعه همزاد اسلام و تاريخ آن همزاد با تاريخ

نقدی بر ترجمه بطلة کربلاء بنت الشاطئ

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

10c

چکیده

ترجمه کانالی برای داد و ستد اندیشه و مهم‌ترین ابزار ارتباطی و پیشرفت بین ملت‌ها بوده که در آن مهارت و درک درست اندیشه‌ها در کنار امانتداری و پایبندی به سبک اهمیت فراوان می‌یابد. برای بررسی میزان موفقیت یک ترجمه، نقد ترجمه مورد توجه قرار می‌گیرد. هدف از نقد و بیان کاستی‌های ترجمه کمک به بهبود آن و دوری از خطاها و تلاش برای رفع آنها است. بطلة کربلاء کتاب ارزشمند و سند مهم زندگانی آن حضرت و برخی از حوادث کربلا است. این کتاب اثر یک نویسنده سنی به نام عائشه عبدالرحمان است که آثار خود را با

شیعیان و دانش فرقه نگاری

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)
دانش فرقه نگاری را می توان به علمی که متکفًل بیان عقاید کلامی فرقه هایی که از اسلام نشأت گرفته اند ، معرفی نمود . ما در این نوشتار در پی یافتن علل و عوامل پیدایش این فرقه در اسلام نبوده ایم ، بلکه رسالت اصلی این مقاله میزان اثر گذاری عالمان شیعه و متفکران آنها در بسط و گسترش این دانش می باشد، و خواهیم گفت که اساساً عالمان شیعه به معنای اعم آن { اثنی عشری – زیدی – اسماعیلی } توانسته اند قدمی در روشن شدن فضای این دانش بر دارند، اما این اقدامات شاید با مقایسه گروه های دیگر کم فروغ تر و عمدتاً

اهل حق یارسان

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

با وجود اختلاف‌نظرهای فراوان دربارة هویّت و ماهیّت آیین اهل حق (یارسان)، به وضوح می‌توان بنیان‌های شیعی را در اصول اعتقادات و باورهای معتقدان این آیین مشاهده کرد، هرچند بهتر آن است که به سبب برخی اضافات و افراط‌ها، از جمله قایل شدن به مقام الوهیت برای بسیاری از پیشوایان دینی، به ویژه حضرت علی7، آنان را تحت عنوان «غلات شیعه» مطالعه کرد. امروزه آیین اهل حق، که معتقدانش غالباً در مناطق باختری کشور، به ویژه استان کرمانشاه، سکونت دارند، با برخی ایده‌های مرسوم همچون قداست، مظهریت، الوهیت، اجرای

راهنماى مطالعات فرقه شناسى اسلامى (3)

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 دقیقه)

در اين بخش، از ميان كتب بخش قبل تنها به معرّفى متونى از اين علم مى پردازيم كه اوّلا قبل از كتاب الملل والنحل شهرستانى نگاشته شده اند; زيرا چنان كه گفته شد، بيشتر كتبى كه بعد از او نگاشته شده اند، از او اقتباس كرده اند، و اگر هم چنين نباشد، كم تر موردتوجه ملل و نحل نويسان قرار گرفته اند. ثانياً هم اكنون در دسترس و مورد استفاده محققان و پژوهشگران اين علم باشند. بنابراين، كتبى كه تنها نام آنها در كتاب شناسى ها آمده و محتويات آنها به صورت پراكنده در كتب ديگر آمده است معرّفى نمى شود. ثالثاً ملل و

X