جغرافیای جهان تشیع

هند

شیعیان هند بخش عمده‌ای از جمعیت اقلیت مسلمان را در این کشور شامل می‌شوند. تعداد شیعیان بنا به براورد سال ۲۰۰۵- ۲۰۰۶ بین ۲۵٪ تا ۳۱٪ تخمین زده شده‌است که جمعیتی بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر را شامل می‌شود.شهرها و روستاهای فراوانی که تعداد قابل ملاحظه جمعیت آنان را شیعیان تشکیل می‌دهند در هند وجود دارد. جمعیت کشور: 1.017.645.163 درصد شیعیان نسبت به جمعیت کشور: 6 درصد
2- آمار مجمع جهانی اهل‏بیت(ع) از شیعیان هند ـ سال 2008 جمعیت کشور: 1.080.264.388 جمعیت شیعیان: 30.000.900 درصد تقریبی شیعیان نسبت به جمعیت کشور: 2.78 درصد
3- آمار انجمن دین و زندگی اجتماعی «مؤسسه ‏PEW» از‏ شیعیان هند ـ سال 2009

جمعیت کشور: 1.527.015.248 جمعیت مسلمانان: 160.945.000 جمعیت شیعیان: 24.142.000 درصد شیعیان نسبت به جمعیت مسلمان کشور: 15 - 10 درصد
جغرافياي طبيعي موقعيت جغرافيايي و مساحت‌: هند در قارهء آسيا واقع شده و از جنوب به اقيانوس هند و از شمال به رشته كوه‌هاي هيماليا منتهي مي‌شود. درياي عرب و خليج بنگال به ترتيب در غرب و شرق آن قرار گرفته‌اند. هند با كشورهاي پاكستان‌، چين‌، نپال‌، بوتان‌، برمه و بنگلادش هم مرز است‌. مساحت آن 3287590 كيلومتر مربع است كه 2973190 كيلومتر مربع آن را خشكي تشكيل مي‌دهد.
جغرافياي انساني جمعيت‌: 1029991145 نفر جمعيت شهري‌: 27درصد جمعيت روستايي‌: 73درصد نرخ رشد جمعيت‌: 1/55درصد اقوام و نژادها: هندواروپايي‌: 72درصد، دراويدي‌: 25درصد، مغولي و غيره 3درصد. زبان و خط‌: زبان رسمي هندي است‌. البته انگليسي نيز در برخي موارد به كار گرفته مي‌شود. و به طور كلي‌، قانون اساسي هند پانزده زبان را به رسميت مي‌شناسد، خط رايج نيز خط هندي است‌. هند از نظر وسعت جغرافيايي يكي از بزرگ‌ترين كشورهاي جهان است و موقعيت سوق‌الجيشي آن به لحاظ دسترسي به آب‌هاي آزاد و قرار گرفتن آن در حد فاصل آسياي جنوب غربي و آسياي شرقي حايز اهميت مي‌باشد. اين كشور همچنين از نظر سلاح‌هاي استراتژيك‌، سازمان نظامي بسيار فعال بوده و تاكنون در زمينه‌هاي گوناگون به موفقيت‌هاي چشمگيري دست يافته است و داراي توان تسليحاتي بالايي‌، از جمله تسليحات اتمي‌، مي‌باشد. هند با همهء كشورهاي دنيا، به ويژه با كشورهاي غربي‌، رابطه دارد بسياري از مسائل آن تحت تأثير ارتباط و مسائل في‌مابين با كشور پاكستان است‌. در اين كشور حدود 8500 كالج و 226 دانشگاه وجود دارد. نظام آموزش هند از نظام آموزش انگليس اقتباس شده است‌. دولت سعي فراواني در گسترش آموزش و سواد دارد. اين كشور قريب به 200 ايستگاه راديويي دارد. تلويزيون ملي هند نيز داراي 3 كانال ملي‌، 2 كانال اشتراكي مخصوص و 10 كانال منطقه‌اي است‌. اديان اديان و درصد پيروان آنها: هندو 81 درصد، مسلمان 12درصد، مسيحي 2درصد، سيك 2درصد و اديان ديگر 3 درصد. اسلام مذاهب و فرق اسلامي‌: اهل سنت (حنفي‌)، اهل حديث‌، بريلوي‌ها، ديوبندي‌ها، قادياني‌ها، وهابيت‌، شيعهء اثنا عشري‌، بهره‌، خوجه (آغاخاني‌). مناطق مسلمان‌نشين‌: جامو و كشمير، كلكته‌، لكنهو، دهلي‌، احمدآباد، گجرات‌، بنگلور، مبارك پور و... . جمعيت شيعيان‌: 30 ميليون نفر (البته از 7 ميليون تا 110 ميليون گفته شده است‌). شيعيان بومي‌: در قرون گذشته شيعيان بسياري به اين كشور مهاجرت كردند ولي مي‌توان گفت اغلب شيعيان بومي هستند، گرچه اجداد برخي از آنها مهاجر بودند. شيعيان مهاجر: شيعيان مهاجر يزدي و بلوچ ايراني در شهر بومبالي‌، حيدرآباد و پونه سكونت دارند. مناطق مهم‌: جامو و كشمير، كلكته‌، لكنهو، دهلي‌، احمدآباد، گجرات و بنگلور و... فرق رايج‌: اثنا عشري‌، بهره‌، خوجه (آغاخاني‌). اماكن مهم‌: فاطمان (منسوب به حزين لاهيجي‌)، حسينيه‌ها و تكايا كه در آن مراسم مذهبي برگزار مي‌شود، امام باره‌ها و آستانه‌ها و.... در نزدیکی مقبره همایون، درگاه صوفی بزرگ هند، خواجه نظام الدین اولیا (۱۲۳۸ - ۱۳۲۵ میلادی) در محلی شلوغ و پرتراکم، میزبان جمع کثیری از زایران مسلمان و غیر مسلمان است ارتفاع این منار عظیم ۵/۷۲ متر است که ۳۹۹ پله دارد. این بنا از سنگ ساخته شده و جزو اولین بناهای عظیم هند و از نمونه‌های بارز معماری هندو-اسلامی است. تزئینات روی این منار بی نظیر است. این بنا در کنار مسجد قوه الاسلام در سال ۱۱۹۹ میلادی توسط قطب الدین ایبک در جنوب شهر دهلی و بر روی خرابه‌های تعداد زیادی از معابد مربوط به آئین جینیسم ساخته شده.

مساجد مهم‌: مسجد جامع شهداي بدگام‌، مقال‌، چاتاپال و دال گيت‌، مسجد جامع شيعيان لكهنو، مسجد جامع شيعيان دهلي‌، مسجد آصف‌نگر حيدرآباد و... . مسجد جامع دهلي يکي از ده مسجد بزرگ دنيا

مراسم مذهبي‌: عزاداري‌ها براي ائمه به ويژه براي امام حسين(ع) كه البته همراه با تعصب است‌. براي مثال‌، در عزاداري براي امام حسين(ع) برگزاري مراسمي شبيه به قمه‌زني بسيار رايج است كه در آنها حمام خون جاري مي‌شود. به طور كلي‌، ويژگي اصلي شيعه در هند تكيه تام بر انجام مراسم سوگواري در محرم است‌.

عاشورا در هند

عاشورا دهلي
احزاب و گروه‌هاي وابسته به شيعيان‌: اتحادالمسلمين‌، انجمن شرعي شيعيان‌، شيعه ايسوسي ايشن‌، انجمن شيعه‌، انجمن علما و واعظين‌، آل اينديا و شيعه كنفرانس‌. مراكز و موسسات وابسته به شيعيان‌: تنظيم‌المكاتب (با 937 مكتب آموزش ديني‌)، كميته يادبود امام خميني‌، كميته امدادالعباسي‌، اداره ابوالفضل عباس‌، بنياد امام حسين‌، مدرسه مشارع‌الشرايع‌، حوزهء علميه امام رضا، حوزهء علميه امام حسين‌، حوزهء علميهء امام خميني‌، جامعه باب العلم‌، معارف علوم اسلامي (دارالجواد)، سلطان المدارس‌، مدرسه جواديه‌، شيعه كالج‌، مدرسه ايمانيه‌، مدرسة الواعظين‌، جامعة الزهرا، توحيد المسلمين‌. سطح زندگي شيعيان از نظر اقتصادي‌: بيشتر شيعيان وضع خوبي ندارند، البته تعداد كمي در حد بالا و تعداد كمي نيز در حد متوسط قرار دارند. سطح زندگي شيعيان از نظر فرهنگي‌: وضعيت فرهنگي آنها خوب نيست و از لحاظ اطلاعات مذهبي نيز در سطح خوبي قرار ندارند. شيعيان در بين مسلمانان در اقليت مي‌باشند و مسلمانان نيز در كشور هند اقليت محسوب مي‌گردند، از اين رو، شيعيان در هند اقليت در اقليت مي‌باشند. شيعيان از نظر سياسي جايگاه خاصي در هند ندارند ولي به دليل موازنه موجود در قدرت‌، رأي جامعه شيعيان در انتخابات عمومي هند با اهميت محسوب مي‌گردد. مسلمانان كه به طور رسمي حدود 15 و به طور غيررسمي حدود 20 درصد از جمعيت بيش از يك ميلياردي هند را تشكيل مي‌دهند جامعه جداگانه‌اي در هند به شمار مي‌روند. آنان داراي قوانين اجتماعي خاص خود براي ادارهء اموري همچون ازدواج‌، طلاق و ارث هستند. بر اساس برخي از گزارش‌ها، مسلمانان در هند خود را به طور كلي از روند تحولات جامعهء اين كشور دور نگاه داشته و فعاليت‌هاي خود را بيشتر به دليل فقدان انگيزه و امكان تبعيض بر ضد آنان به حرفه‌هاي آزاد همچون تجارت‌، خياطي‌، مغازه‌داري و مكانيكي محدود كرده‌اند، به گونه‌اي كه حضور آنان در همه زمينه‌هاي اجتماعي‌، از نيروهاي مسلح گرفته تا پزشكي‌، مهندسي و مديريت‌، به مراتب كمتر از نسبت جمعيت آنان در هند است‌، هرچند كه اي پي جي عبدالكلام رئيس جمهوري و پدر برنامه موشكي هند و اعظم پرمجي صاحب شركت رايانه‌اي ويپرو (ثروتمندترين افراد هند) مسلمان هستند، اما عملكرد علمي مسلمانان به دليل قطع ارتباط مؤسسات و مراكز آموزشي آنان از روند اصلي جامعه هند، نامطلوب مي‌باشد. آنان اغلب دانش‌آموزاني را تحويل جامعه مي‌دهند كه دانش آنها با شرايط امروز هند و جهان سازگاري ندارد. وضعيت مسلمانان در شهر عليگر، كه زماني يكي از مراكز مهم آموزش عالي به شمار مي‌رفت‌، روز به روز وخيم‌تر مي‌شود، به گونه‌اي كه اكثر آنان اكنون در حلبي‌آبادها و مناطق غيربهداشتي اين شهر زندگي مي‌كنند و نرخ باسوادي در ميان آنان روز به روز كاهش مي‌يابد. بر اساس آخرين سرشماري دولت هند، حدود 63 درصد از مردم اين كشور باسواد هستند، اما اين رقم در جامعهء مسلمانان تنها 17/24 درصد است‌. از تحقيقات مؤسسه دوستان تحصيل‌ چنين برمي‌آيد كه از مجموع 426 مقام بلندپايه موجود در همهء وزارت‌خانه‌ها تنها 9 نفر مسلمان هستند. وضعيت مسلمانان در جبهه انتخاباتي نيز مطلوب نيست‌، به گونه‌اي كه آنان با وجود تشكيل 20 درصد از جمعيت در اوتارپرادش‌، 4/17 درصد در بيهار، 14 درصد در مادياپرادش‌، 65 درصد در جامو و كشمير، 2/14 درصد در كارناتاكا، 11 درصد در هيماچل‌پرادش‌، 8/15 درصد در گجرات‌، 12 درصد در بنگال غربي و حدود 9 الي 10 درصد در ايالت‌هاي ديگر، از اهميت چنداني برخوردار نيستند و تنها به صورت يك بانك آراء براي احزاب سياسي عمل مي‌كنند. دلايل گوناگوني براي عقب‌ماندگي تحصيلي‌، علمي‌، اقتصادي و اجتماعي مسلمانان در هند ذكر شده است‌. برخي از كارشناسان امور اجتماعي هند معتقدند كه مسلمانان اين كشور به دليل سوء استفاده رهبران مذهبي و سياسي از آزادي آنان در جهت تأمين منافع شخصي خود در يك شرايط تبعيض‌آميز غيررسمي به سر مي‌برند. به گفتهء اين كارشناسان‌، هندوها و مسلمانان از همديگر دوري مي‌كنند و اين امر منجر به ظهور طبقه‌اي از سياست‌مداران شده كه به عنوان رابط ميان جامعه مسلمان و مابقي جامعه هند عمل مي‌كنند. عدهء كمي از كودكان مسلمان به مدرسه مي‌روند و عده زيادي از آنان نيز تحصيل را نيمه تمام گذاشته به مشاغل آزاد كوچك روي مي‌آورند. اين وضعيت نامطلوب تحصيلي ريشهء اصلي مشكلات مسلمانان در هند است‌. فاصله بسيار وسيعي بين مسلمانان مشغول كسب تحصيلات نوين و برادران آنان در حوزه‌هاي علميه‌و مدارس اردو زبان وجود دارد و اين شكاف روز به روز وسيع‌تر مي‌شود. خانم مقبول نيكت مهدي از فعالان اجتماعي‌، تنبلي و فقدان انگيزه در ميان مسلمانان هند را به عنوان يكي از عوامل عمدهء عقب‌ماندگي جامعه مسلمان اين كشور توصيف كرده و مي‌گويد: متأسفانه مسلمانان فاقد انگيزه لازم براي نيل به جايگاه‌هاي بلند هستند و اكثر آنان ادامه شغل پدري را ترجيح مي‌دهند. عده‌اي از كارشناسان نيز تقسيم شبه قاره هند را در سال 1947 به عنوان عامل مهمي در عقب‌ماندگي مسلمانان در هند ذكر مي‌كنند. به گفتهء اين كارشناسان‌، اكثر مسلمانان باسواد و مرفه بعد از تقسيم شبه قاره هند، به پاكستان مهاجرت كردند و مسلمانان باقي در هند اغلب فقير و بي‌سواد بودند و اين وضعيت همچنان به قوت خود باقي مانده است‌. امور سياسي هند نيز موفقيت جبهه دموكراتيك متحد آسام را در انتخابات اخير مجلس اين ايالت به عنوان گشايش روزنه اميدي براي مسلمانان ديگر ايالت‌هاي هند توصيف و تشكيل اخير جبهه دموكراتيك مردم تحت رهبري يك روحاني شيعه به نام كلب جواد را به عنوان دليلي براي صحت اين ادعاي خود ذكر مي‌كنند. اين كارشناسان معتقدند كه تشكيل جبهه دموكراتيك مردم هرچند مي‌تواند به نفع حزب ملي‌گراي بهارتياجاناتا بي جي پي در انتخابات آتي مجلس اوتارپرادش تمام شود، اما اين جبهه مي‌تواند نقش چشمگيري را در بيداري مسلمانان و ايجاد انگيزه در آنان ايفا كند. آنان اكنون امكان گزينش يك مسلمان را به عنوان سروزير ايالت اوتارپرادش كاملاً محتمل توصيف كرده و مي‌گويند: اگر ياداوها با حدود هفت درصد جمعيت مي‌توانند بر اوتارپرادش حكومت كنند چه دليلي دارد كه مسلمانان با حدود 20 درصد جمعيت نتوانند زمام امور اين ايالت را به دست گيرند. نمادهايي از مذاهب غير اسلامي در هند معبد لوتوس مادر معابد هند ( از آن بهائيها)طراحي ايراني يادبود مهاتما گاندي است که محل نگهداري خاکستر اوست که در سال 1948 به قتل رسيد