مصر در یک نگاه :

مساحت          449،001،1 کیلومتر مربع

جمعیت          حدود 80 میلیون

پایتخت          قاهره

واحد پول        لیره

واژه ی مصر در اصل به معانی تمدن، کلان‌شهر و زمین و مرز می‌باشد. در پارسی باستان مصر را مودرایا می‌نامیده‌اند.مصر از نظر سیاسی و فرهنگی یکی از مهمترین کشورها در جهان عرب و خاورمیانه‌است، بسیاری از اتباع مصر به ریاست سازمان‌های بین‌المللی ملی و منطقه‌ای رسیده اند و دانشگاه الازهر مهمترین مرکز مذهبی جهان اسلام در این کشور قرار دارد 

جغرافيای طبیعی

مصر، سرزمین و کشوری است در شمال و شمال شرقی قاره آفریقا که مساحت آن 449،001،1 کیلومتر مربع بوده و از دیدگاه وسعت بیست و هشتمین کشور جهان محسوب می‌گردد.

در شمال مصر دریای مدیترانه و در شرق آن دریای سرخ قرار دارد. از سمت جنوب با سودان و از سوی غرب با کشور لیبی همسایه‌است. البته از ناحیه صحرای سینا به فلسطین نیز مرتبط می‌باشد. پایتخت مصر شهر قاهره است و از دیگر شهرهای مهم آن می‌توان به اسکندریه، اسوان، جیزه، فیوم و پورت سعید اشاره کرد. شهرهایی مانند سلوم، بردیا، سیدی برانی، مطروح و العلمین نیز به سبب وقایعی که طی جنگ جهانی دوم در آنها به وقوع پیوست مشهور گشته‌اند. در شرق و شمال شرقی این کشور شبه جزیره‌ای است که شبه جزیره سینا خوانده می‌شود و تا قبل از قرن نوزدهم در قسمتی به خاک مصر متصل بود. اما در سده بیستم کانالی حفر کردند که آن را از خاک مصر جدا کرد و دریای سرخ را به دریای مدیترانه متصل می‌نمود. نام آن، کانال سوئز است که ۱۶۸ کیلومتر طول دارد و چون مسیر ارتباطی میان سه قاره اروپا، آسیا و آفریقا می‌باشد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

سرزمین مصر به سه قسمت تقسیم می‌شود:

■۱. صحرای شرقی یا عربی.

■۲. شبه جزیره سینا و زمینهای نیل.

■۳. صحرای غربی.

مصر آخرین کشوری است که رود نیل از آن می‌گذرد و سپس به دریای مدیترانه می‌ریزد. به این خاطر در محل پیوستن آن به دریا، دلتای نیل بوجود آمده که سرزمین اصلی کشاورزی این کشور است. در اطراف این رود نیز کشاورزی رونق بسیار دارد به طوری که تنها نقاط آباد مصر سواحل نیل می‌باشد.

جغرافیای انسانی مصر

مصر یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای آفریقایی و خاورمیانه است و اکثریت قریب به اتفاق جمعیت حدود ۷۵ میلیون نفری[1] آن در کنار رود نیل زندگی می‌کنند. سواحل رود نیل منطقه‌ای است که ۴۰ هزار کیلومتر مربع یعنی حدود یک بیست و پنجم این سرزمین عمدتا بیابانی را تشکیل می‌دهد.

حدود نیمی از جمعیت مصر شهرنشین هستند که بیشتر آنان در دو شهر بزرگ قاهره و اسکندریه و حومه آنها زندگی می‌کنند.

میانگین سنی5/24سال است. امید به زندگی برای زنان ۷۴ و برای مردان ۶۹ سال است. نژاد مردم این کشور مصری است.

زبان رسمی این کشور عربی است. دین رسمی کشور مصر اسلام می‌باشد و اکثریت مردم (94 درصد) پیروان آن می‌باشند. اکثریت قریب به اتفاق مردم مصر شافعی مذهب هستند که نزدیک‌ترین مذهب اهل سنت به شیعه اثنی عشری است و همین باعث شده تا مردم مصر از یکپارچگی خوبی برخوردار باشند.

اقتصاد در مصر

تولید ناخالص داخلی در این کشور ۴۰۴ میلیارد دلار است. ۲۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر نیروی کار آن را تشکیل می‌دهند. ۳۲ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور در بخش کشاورزی است.

نرخ بیکاری در مصر 1/9 درصد است. ۲۰ درصد از جمعیت زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۰۷ نرخ تورم در این کشور ۱۱ درصد بود.

مصر روزانه ۶۸۸ هزار و ۱۰۰ بشکه نفت تولید می‌کند. این کشور منابع گاز نیز دارد و سالانه 76/40 میلیارد متر مکعب گاز نیز تولید می‌کند.

محصولات صادراتی این کشور شامل نفت خام و محصولات پتروشیمی، پنبه، منسوجات، آهن‌آلات و مواد شیمیایی است که به کشورهای آمریکا (۹/۹ درصد)، ایتالیا (7/9 درصد)، اسپانیا (8/7 درصد)، سوریه (6/5درصد)، عربستان سعودی (۵ درصد) و انگلیس (7/4 درصد) صادر می‌شود.

محصولات وارداتی این کشور شامل ماشین‌آلات و تجهیزات، مواد غذایی، مواد شیمیایی، چوب و الوار و سوخت است که از کشورهای آمریکا (8/11 درصد)، چین (7/9درصد)، ایتالیا (6/5 درصد)، آلمان (4/6 درصد) و عربستان سعودی (8/4 درصد) وارد می‌شود.

تاریخ مصر

تمدن در منطقه کنونی مصر که در حاشیه رود نیل شکل گرفته در زمره کهن‌ترین تمدن‌ها به شمار می‌آید که از حدود ۴ هزار سال قبل از میلاد موجود است. تاریخ طولانی این کشور سبب شده که آثار باستانی زیادی در آن وجود داشته باشد. معروفترین این آثار اهرام هستند که به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان شناخته می‌شوند.

مصر باستان سرزمین فراعنه بود و محل ظهور پیامبرانی مانند حضرت یوسف (ع) ؛ حضرت موسی (ع) و حضرت هارون (ع) در همان دوران و در سرزمین مصر بوده.

دولت قدیم مصر در سال ۵۲۴ ق. م به دست ایرانیان سقوط کرد. حضور هخامنشیان در مصر به دوران کمبوجیه پسر کوروش کبیر باز می‌گردد. او درسال ۵۲۵ پیش از میلاد، در لشکرکشی به مصر توانست مقابل فرعون پسامتیخ سوم از دودمان بیست و ششم فراعنه مصر پیروز شود و آن کشور را به یکی از ساتراپی‌های هخامنشی تبدیل کند.

آنچه امروزه کانال سوئز نام دارد برای نخستین بار از سوی ایرانیان در مصر کنده و راه‌ اندازی شد.[2]

در سال ۳۳۲ ق.م اسکندر این سرزمین را تصرف نمود و تا سال بعد دودمان بطلمیوسیان که از جانشینان اسکندر بودند، بر آن حکمفرما بودند.در سال ۳۰ پیش از میلاد رومیان با غلبه بر کلئوپاترا آخرین ملکه بطلمیوسی مصر را ضمیمه قلمرو روم نمودند. در سال ۶۴۱ میلادی (۱۹ هجری قمری) در زمان خلیفه دوم، عمر، عرب‌های مسلمان این کشور را فتح کردند. مصر همواره از سرزمین‌های مهم برای حکومت اسلامی بوده و تا سال ۱۵۱۷ میلادی که دولت عثمانی بر مصر تسلط یافت در دست خلفای اموی و عباسی و فاطمی بود.[3]

در سال ۱۷۹۸ ناپلئون به آن لشکرکشی کرد و در سال ۱۸۰۵ میلادی محمدعلی پاشا از طرف دولت عثمانی حاکم آنجا شده و سلسله جدید مصر را تشکیل داد.

مصری‌هاکانال سوئز را که دریای مدیترانه را به دریای سرخ متصل می‌کند،  در سال 1869 ساختند. این کشور در سال 1914 تحت سلطه انگلیس درآمد.

سرانجام در سال 1922 استقلال خود را به دست آورد. در سال 1953 برقراری حکومت جمهوری در مصر رسما اعلام شد.

شیعه در مصر

محبت اهل بيت ـ عليهم السلام ـ از قرن‌ها پيش، حتي قبل از دوران فاطميان، با قلب و جان مردم مسلمان مصر عجين شده است. سابقه اين امر به دوره صدر اسلام و دوران فتح مصر به دست سپاه اسلام بازمي‌گردد. در اين سپاه، جمعي از دوستداران حضرت علي (ع) نظير «ابوذرغفاري»، «مقداد بن اسودكندي» و «ابوايوب انصاري» حضور داشتند. اين عده آشكارا به ولاي علي مرتضي(ع) اهتمام داشتند و به دعوت مردم به سوي علي(ع) معروف بودند و هيچ گاه و در هيچ جايي از فراخواندن مردم به ولا و محبت آن حضرت بازنمي‌ايستادند.

مؤلف كتاب تاريخ شيعه مي‌نويسد: «گزاف نيست اگر بگوييم تشيع در همان روزي كه اسلام وارد مصرشد به مصر راه يافت». برخي انتصاب «محمدبن ابي بكر» ازسوي حضرت علي (ع) به امارت مصر را از دلايل علاقه مردم به آن حضرت و آل او دانسته‌اند اما شواهد تاريخي نشان مي دهد كه حتي قبل از خلافت علي(ع) نيز قلوب مسلمانان مصر مملو از عشق به ايشان بوده است.

يكي از دلايل رواج تشيع علي(ع) در مصر ـ پيش از آن كه آن حضرت به مقام خلافت برسد ـ «مطلب مقريزي» است. وي مي‌گويد:«قيس بن سعد انصاري به سوي مصر گسيل شد و در ربيع الاول سال 37 بر مصر درآمد مردم مصر در آن روزها از لشگر و سپاه علي(ع) بودند». «ابن اثير» نيز درباره حوادث سال 36ـ پس از گزارش خطبه و سخنراني نماينده حضرت علي(ع) كه مردم را براي بيعت با آن حضرت دعوت مي‌كرد، مي‌نويسد: «مردم برخاستند و به آن حضرت بيعت خود را اعلام كردند و مصر سامان يافت و علي(ع) كارگزاران خود را برمصر گماشت». همانگونه كه گفته شد، گماردن محمدبن ابي بكر و قيس جهت اداره مصر و عشق ايشان به پاسداري از حريم اهل بيت عليهم السلام باعث آشنايي بيشتر مردم با فضايل آن بزرگان و افزايش نفوذ معنوي تشيع در آن سرزمين شد. پس از به قدرت رسيدن «عمرو بن عاص» ـ كه مردي خبيث و مخالف خاندان پيامبر بود ـ فعاليت گسترده اي در مصر براي دورساختن مردم از اهل بيت عليهم السلام صورت پذيرفت. بسياري كشته و زنداني شدند و شماري تبعيد گرديدند. اما با آن همه خصومت، دوستان حضرت علي(ع) فراوان بودند.

مقريزي مي گويد: «وقتي علي عليه‌السلام به شهادت رسيد و معاويه در حكومت خود استقرار و استقلال يافت سربازان و اشراف مصر عثماني بودند، اما بسياري از مردم آن از دوستان علي(ع) به شمار مي رفتند.»[4]

«اميرالمعزالدين لله» اولين خليفه فاطمي بود كه موفق شد مصر را به تصرف درآورد. فرمانده سپاه وي به نام «جوهر» به اين مهم نايل شد، در حالي كه قبل از وي لشگر فاطميان نتوانسته بود بر تمام مصر مسلط شود. فتح مصر در سال 358 هـ.ق روي داد. المعزالدين لله، قاهره را بنياد كرد و از اين پس، قاهره پايتخت مصر شد. وي اهتمام خاصي بر نشر تشيع در مصر نشان داد. در دوران حكومت وي، اذان به سبك شيعيان در مأذنه‌ها طنين انداز شد، در مسائل ارث، طلاق، نماز جمعه و معاملات، فقه تشيع حاكم و مدح اهل بيت عليهم السلام گسترده شد. يكي از مهمترين كارهاي اين دوره، تأسيس «جامع الازهر» بود. هدف از اين عمل، تدريس فقه شيعه بود. نام اين دانشگاه نيز از نام حضرت فاطمه زهرا(ع) اقتباس شده است.

«المعزالدين لله اين مدرسه بزرگ را تأسيس و جوهر و موقوفات عظيمي براي آن وضع كرد و خود او و خلفاي فاطمي موقوفات آن را توسعه دادند. همه اين كوشش‌ها با اين هدف مبذول شد كه فقه آل محمدصلي الله عليه وآله و مذهب تشيع در آن تدريس شود».[5]

بنا به تصريح «جلال الدين سيوطي»، المعز پس از تسخير قاهره و كمك به قحطي زدگان اين شهر، به ذكر مناقب رسول الله (ص) و اهل بيت عليهم السلام دستور داد. او به خطبا امر كرد كه به ذكر مناقب رسول اكرم(ص)، علي(ع)، فاطمه(ع)، حسن (ع) و حسين(ع) بپردازند.

«الحاكم بامرلله» خليفه ديگر فاطميان بيش از اسلاف خود به ترويج تشيع پرداخت. در زمان وي، دانشكده اي به نام «دارالحكمه» براي تدريس فقه و لغت تأسيس شد و بزودي مبدل به بزرگ‌ترين كتابخانه عصر خود گرديد.

فاطميان علي رغم ترويج مذهب شيعه، به ديگر مذاهب نيز به ديده احترام مي‌نگريستند و دانشگاه الازهر مركز بحث و گفت وگو بين علماي اسلام از مذاهب گوناگون و حتي دانشمندان مسيحي با متفكران اسلامي بود.

مرحوم «سيف آزاد» در كتاب «تاريخ خلفاي فاطمي» شرح مبسوطي از مراكز علم و دانش فاطميان بيان مي‌كند و از جمله مي‌نويسد: « جامع الازهر نه فقط مركز دعوت فاطميان بود، بلكه علماي شافعي و حنفي و غيره هم در آن اجتماع مي كردند... فاطميان در علم و حكمت تعصب به خرج نمي‌دادند و در مقابل علماي شيعه و سني با گشاده‌رويي رفتار مي‌كردند.»[6]

در دوره فاطميان، برپايي مراسم جشن و عزاداري در ايام تولد يا شهادت اهل بيت عليها السلام رواج پيدا كرد. زيارت و بوسيدن مقابر متبركه، توسل به ائمه عليها السلام و بويژه گراميداشت روز عاشورا گسترش يافت. وجود سه حرم متبرك در قاهره، يعني «مقام رأس الحسين عليه السلام»، « مرقد منسوب به حضرت زينب عليها السلام» و «مرقد سيده نفيسه»، عوامل اصلي افزايش محبت آل محمدصلي الله عليه وآله در جامعه مصر است. اين حرمها امروز نيز زيارتگاه عاشقان اهل بيت عليها السلام هستند.

مشهد رأس الحسين عليه السلام، يكي از زيارتگاه‌هاي اصلي مسلمانان مصر است. آنها معتقدند سر مبارك حضرت امام حسين عليه السلام در اين محل دفن شده است. مردم مصر در دوران فاطميون، اين مكان را ارج و قرب فراوان مي داشتند و بويژه در روز عاشورا با برپايي عزاداري و نوحه‌خواني در كنار اين مرقد و قرباني كردن شتر و گاو و گوسفند ارادت خود را نسبت به آن حضرت ابراز مي كردند. اگر چه پس از دوران فاطميان، اين مراسم منسوخ شد، اما هنوز هم در روز عاشورا خطبا و ائمه جمعه بخصوص در مسجد الازهر پيرامون قيام خونين كربلا سخن مي گويند و ياد شهداي عاشورا را گرامي مي‌دارند.

همچنين در ايام ميلاد حضرت امام حسين(ع) سه شب در مصر جشن گرفته مي شود و فرقه‌هاي مختلف مذهبي از جمله بُهره‌ها، صوفيه و دراويش با برپايي آيين‌هاي جشن و سرور به شعر‌خواني و مديحه‌سرايي در وصف آن حضرت مي‌پردازند.

بر روي ديوارهاي مسجد رأس الحسين(ع) آيات و احاديث فراواني در مدح اهل بيت عليهم السلام نوشته شده است؛ از جمله «احب اهل بيتي اليَّ الحسن والحسين» و «قل لااسئلكم عليه اجراً الا المودّة في القربی» و اين نشان دهنده عمق علاقه مردم اين كشور به خاندان عصمت و طهارت است.

«از جملات فراواني كه در مدح اهل بيت بر ديوارهاي مسجد نوشته شده، يكي اين است كه:"مقام رأس الحسين كعبه مصر است"».[7]

مزار متبرك حضرت زينب (ع) نيز يكي ديگر از اماكن زيارتي قاهره است. برخي از مورخان معتقدند آن حضرت پس از اقامت در مصر در همين سرزمين وفات كرده و در قاهره دفن شده است. برخي ديگر نيز معتقد به فوت و دفن آن حضرت در شام هستند و عده اي نيز مزار ايشان را مدينه مي‌دانند.

مردم مصر بوسيدن ضريح، تضرع و توسل به حضرت زينب (ع) براي برآورده شدن حاجات را روا مي دانند و همانند شيعيان درسوگ اهل بيت عليهم السلام و منسوبين به آنها عزاداري مي‌كنند.

طواف عروس در حرم حضرت زينب (ع) نيز سنتي مرسوم است. محل طواف زنها و مردها در حرم مطهر از يكديگر جداست و بوي عطر، فضاي روحاني حرم را معطر مي‌كند. مردم مصر كه شافعي مذهب هستند، برخي همانند برادران شيعه خود باز دست باز نماز مي‌خوانند و بعد از نماز با فشردن دست به يكديگر «تقبل الله» مي گويند.

مرقد «سيده نفيسه» نيز از مزارات متبرك قاهره است. سيده نفيسه دختر حسن بن زيد بن حسن بن علي بن ابي طالب (ع) است. مردم مصر احترام خاصي براي اين بانوي عالمه و عابده قائل هستند و در اين محل اجتماع مي‌كنند و دسته جمعي به ذكر و زيارت مي‌پردازند. برروي يكي از ديوارهاي اين حرم، قسمتي از دعاي افتتاح « اللهم انا نرغب اليك في دولة كريمة…» بر تابلوي زيبايي نصب شده و جالب اين كه در زير آن نوشته شده است: «تقديم به مهدي (ع)». در داخل حرم نيز تابلوهايي ديده مي‌شود كه برروي آنها آياتي در مدح اهل بيت عليهم السلام نوشته شده بود. پدر سيده نفيسه از طرف منصور خليفه عباسي پنج سال حاكم مدينه بود. سپس زنداني شد و تمام دارايي‌اش توقيف گشت، سيده نفيسه با شوهرش اسحاق (پسر امام صادق عليه السلام) ـ به مصر رفت و در رمضان 208 هـ . ق درگذشت. او صاحب كرامات بسيار بود، مستجاب الدعوه و زن شكوهمندي بود كه سخن و سيماي او نردبان آسمان بود و خانه اش ملجأ و پناهگاه تهيدستان و بي‌پناهان.

وقتي سيده نفيسه درگذشت، شوهرش اسحاق مي‌خواست جسد او را به مدينه ببرد. مردم اشك‌ريزان بر درخانه‌اش جمع شدند و از او خواستند كه مشهد نفيسه در مصر باشد، نفيسه را در خانه محل سكونتش به خاك سپردند. او در ماه رمضان در گذشته بود و مردم روزه‌دار بر او مي گريستند.[8]

غيراز قاهره، آثار محبت اهل بيت عليها السلام در بسياري ديگر از مناطق مصر نيز وجود دارد. در منطقه «صعيد» به ويژه استانهاي «قنا» و «اسوان» گروهي از منسوبان به حضرت امام جعفر صادق (ع) به نام «جعافره» زندگي مي‌كنند. تعداد جعافره در مصر به دوميليون نفر مي‌رسد. آنها تفكراتي نزديك به شيعه دارند و با اهل سنت همزيستي برادرانه دارند.

«بُهره‌ها» (يا بُحره‌ها) گروه ديگري از شيعيان اسماعيليه آفريقا هستند كه در بسياري از مناطق مصر زندگي مي كنند.

وجود اين علايق در ميان مسلمانان مصر و همچنين نقش بهره‌ها، صوفيه، جعافره و ديگر گروه‌هاي دوستدار اهل‌بيت عليهم‌السلام از سويي و تفكر روشن برخي از علماي مصر نظير « شيخ محمود شلتوت» و «علامه محمد غزالي» زمينه مناسبي براي فعاليت در جهت تقريب بين مذاهب اسلامي در مصر فراهم آورده است.

در زمان زعامت مرجع فقيد شيعيان جهان «حضرت آيت الله العظمي بروجردي ره» افزايش ارتباطات علماي شيعه و سني، زمينه تأسيس دارالتقريب مصر را فراهم كرد. آيت الله فقيد براي بهره برداري مثبت از اين ارتباطات، «علامه شيخ محمدتقي قمي» را كه مردي دانشمند و علاقمند به اتحاد مسلمين بود، به مصر فرستاد. ايشان پيام آيت‌الله بروجردي را به «شيخ مجيد سليم» كه مقام شيخ الازهر را در آن زمان داشت، ابلاغ كرد. پيام متقابل شيخ سليم به آيت‌الله، باب مكاتبه و مراوده بين دو مركز مهم شيعه و سني را گشود. سفر يكي از علماي مصر به نام «شيخ حسن باقوري» به ايران، انتشار كتاب المختصرالنافع علامه حلي و تفسير مجمع البيان شيخ طوسي در مصر و برپايي مجلس عزاداري حضرت امام حسين(ع) از سوي دانشگاه الازهر از دستاوردهاي ارتباطات علماي شيعه و سني بود. ديري نگذشت كه موضوع تدريس فقه مذاهب اسلامي در دانشگاه الازهر به عنوان مصوبه اي در ماده سوم اساسنامه دارالتقريب گنجانده شد.

فتواي «شيخ محمود شلتوت» رييس دانشگاه الازهر مبني بر جايز بودن پيروي از فقه شيعه، حادثه مهم ديگري بود كه قرابت و نزديكي تفكرات علماي شيعي و سني را نشان مي داد. وي به عنوان بزرگترين مرجع رسمي اهل سنت با كمال صراحت فتوا داد كه پيروان مذهب شيعه اثني عشري با ديگر مذاهب اسلامي از نظر برخورداري از امتيازهاي مسلمان‌بودن برابر هستند و به اهل سنت و جماعت اجازه داده مي‌شود در صورت تمايل از فتاوي علماي شيعه جعفري پيروي كنند.

عشق و علاقه مردم مصر به اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام كه ريشه در صدر اسلام دارد، هنوز جوشان است. ياد دوران خلافت دادگسترانه حضرت علي (ع) در مصر و قبور متبرك حضرت زينب (ع)، رأس الحسين (ع)، سيده نفيسه و مالك اشتر نخعي در اين كشور هنوز زنده است، زنده مي ماند و شعله اين محبت را فروزانتر خواهد كرد.

سیاست در مصر

حکومت در این کشور جمهوری است و رئیس آن رئیس جمهور است. رئیس جمهور هر شش سال یک بار با رای مردم انتخاب می‌شود.

در سال ۲۰۰۵ رفراندومی در این کشور برگزار شد تا تغییری در قانون اساسی ایجاد شود. بر اساس نتیجه این رفراندوم رئیس جمهور از میان چند کاندیدا انتخاب می‌شود. پیش از آن شورای مردمی رئیس جمهور را انتخاب می‌کرد و مردم در رای گیری به او رای مثبت یا منفی می‌دادند.

نخست وزیر رئیس دولت است که او و کابینه را رئیس جمهور تعیین می‌کند.

شورای مردمی که در مصر با نام مجلس الشعبی از آن یاد می‌کنند ۴۵۴ کرسی دارد که ۴۴۴ نماینده آن با رای مردم و ۱۰ نماینده با رای رئیس جمهور تعیین می‌شوند. دوره نمایندگی این مجلس پنج ساله است.

مجلس مشورتی یا الشورا تنها نقش مشورتی دارد. این مجلس از ۲۶۴ نماینده که ۱۷۴ نفر از آنها با رای عمومی و ۸۸ نفر از آنها با نظر رئیس جمهور تعیین می‌شوند، تشکیل شده است.

رؤسای جمهور مصر:

ارتشبد جمال عبد الناصر (۱۵ ژانویه ۱۹۱۸ (میلادی) - ۲۸ سپتامبر ۱۹۷۰) از ۱۹۵۴ تا تاریخ مرگش سال ۱۹۷۰ رهبر مصر بود. جمال عبدالناصر به لحاظ روحیه ناسیونالیستی خود در بین اعراب مشهور می‌باشد. نهضت پان‌عربیسم ناصر که بعد از او پایه گذارشد، در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ طرفداران زیادی داشت و هنوز هم بعد از سالها از مرگ او بین اعراب طرفدار دارد.

از اقدامات مهم سیاسی او می‌توان به جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل و توافقنامه کانال سوئز نام برد. جمال عبد الناصر بر اثر سکته قلبی مرد. وی یکی از کسانی بود که نام خلیج فارس را به نام جعلی عربی خواند و دستور داد تا در تمام مدارس و ادارات مصر، از عنوان جعلی «خلیج عربی» استفاده کنند و در نقشه‌های چاپ آن کشور از این نام مجعول استفاده شود.

محمد انور السادات سیاست‌مدار و نظامی مصری و برنده جایزه صلح نوبل! سومین رئیس جمهوری مصر بود. وی سمت رئیس جمهوری کشور مصر را از تاریخ ۱۵ اکتبر ۱۹8۰ تا روز به قتل رسیدنش توسط جهاد اسلامی در تاریخ ۶ اکتبر ۱۹۸۱ به عهده داشت.

خالد اسلامبولی به همراه سه تن از عاملان این قتل ، دستگیر و روانه زندان شدند. او و سایر متهمان در قفس‌های فولادی در دادگاه شرکت می کردند. وی طی جلسات محاکمه خود انگیزه‌اش را از قتل انور سادات، بستن پیمان صلح میان مصر و اسرائیل موسوم به پیمان کمپ دیوید اعلام کرد.

سرانجام خالد اسلامبولی در ۱۵ آوریل ۱۹۸۲ (۲۶ فروردین ۱۳۶۱) به جرم «قتل رئیس جمهور» به اعدام محکوم شد. حکم اعدام وی در آوریل ۱۹۸۲ به مرحله اجرا گذاشته شد.

در کشورهای غربی از وی به عنوان یک «تروریست» یاد می‌شود! اما در جمهوری اسلامی ایران ایشان را یک «شهید» می‌نامند. پیش از نامگذاری خیابان وزرای سابق در تهران به نام وی، روابط ایران و مصر در سال ۱۳۵۸ شمسی به دستور امام خمینی قطع شد. در زمان فعالیت آقای احمدی نژاد به عنوان شهردار تهران نام این خیابان رسما (به نام انتفاضه) تغییر کرد ولی تغییری در روابط ایران و مصر پدید نیامد! ^[9]

مُحَمَّد حُسنی سید مُبارَک (زاده ۴ مه ۱۹۲۸) از ۱۴ اکتبر ۱۹۸۱ تا کنون رئیس جمهوری عربی مصر است.

مبارک پس از ترقی در نیروی هوایی مصر تا مقام «نایب رئیس جمهور» بالا رفت و پس از قتل انور سادات در ۶ اکتبر ۱۹۸۱ به ریاست جمهوری رسید.

طبق قانون سال ۱۹۷۱ مصر مبارک کنترل کامل کشور را بر عهده دارد و از همین رو به عنوان رئیس جمهور مصر از قدرتمندترین حاکمان منطقه به شمار می‌رود.

سالگردها و جشن‌های دینی

■آغاز سال هجری، یکم ماه محرم، هجرت محمد، پیامبر اسلام از مکه به مدینه

■زادروز محمد، ۱۲ ماه ربیع‌الاول.

■آیین‌های عید فطر، پایان ماه رمضان.

■عید فطر. ۳-۱ ماه شَوال.

■عید قربان. نهم ذی‌الحجه.

تعطیلات رسمی در جمهوری مصر

■روز آزادی صحرای سینا: ۲۵ آوریل

■روز کارگر: یکم ماه مه.

■شم‌النسیم: دوم ماه مه. جشن بهاری.

■انقلاب ۲۳ ژوئیه: بیست‌وسوم ژوئیه.

■روز نیروهای مسلح: ششم اکتبر.

■زادروز عیسی مسیح: ۷ ژانویه.

جشن‌های مصری

■روز آغاز طغیان آب روز نیل (به عربی: وفاء النیل)، از جشن‌های فرعونی.

■جشن حنابندان برای عروس‌ها

■جشن هفت‌سالگی کودکان.

■آغاز سال میلادی: یکم ژانویه.

■جشن نیروز یا همان نوروز نزد قبطیان

[1] جمعیت این کشور تا حدود ۸۱ میلیون و ۷۱۴ هزار نفر نیز بیان شده است.

[2] البته محل اولیه آن چند کیلومتر با محل فعلی اش فاصله دارد.

[3] http://www.ibcpars.net/ibcpars000844.htm

[4] تاريخ شيعه، علامه محمدحسين مظفر، ترجمه دكتر سيدمحمدباقر حجتي

[5] تاريخ شيعه، علامه محمدحسين مظفر، ص ،۲۷۱ پاورقي.

[6] تاريخ خلفاي فاطمي، ص ،۲۸ مندرج در نهضت قرمطيان.

[7] و8  مصر از زاويه اي ديگر، جميله كديور، ص ۴۹ و ص 69

[9] http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Khalid_Islambouli&oldid=169519208  و خبرگزاری مهر