چکیده
زید و فرزندش یحیی به علم ائمه معترف بودند؛ ولی برخی شواهد نشان می‌‌دهد که ولایت و افتراض طاعت الهی برای ایشان نمی‌شناختند. خلف ایشان از جریان بنی الحسن علاوه بر انکار ولایت الهی اهل بیت نسبت به الهی بودن علم ائمه نیز موضع انکاری داشتند. شواهد نشان می‌‌دهد در نیمه اوّل قرن دوم مرز پیروان اهل بیت از جریان زیدی‌ها علاوه بر عقیده به الهی بودن ولایت اهل بیت، از طریق موضع گیری نسبت به شیخین نیز آشکار می‌‌شده است و لذا زیدی‌های کوفه در اظهار تولی نسبت به شیخین اصرار داشته‌اند؛ به این معنا که حقی از علی را ضایع نکرده بودند. بر اساس برخی شواهد ابوالخطاب در قبال تقصیر این طایفه در کوفه به تبری از شیخین و اعلام تولی نسبت به امام صادق اقدام کرده بوده است و به تدریج در این زمینه به افراط گرایید.
نویسنده
سید عبدالحمید ابطحی دانشگاه پیام نور
