چکیده
صلح امام حسن(ع) با معاویه در سال چهلم هجری، یکی از مهمترین وقایع صدر اسلام است که باعث تغییر مدلِ حکومت اسلامی، از خلافت به سلطنت شد. به همین جهت، مورخان و محدثان، این واقعه را مورد توجه خویش قرار دادهاند و هرکدام، با توجه به رویکردِ مذهبی و سیاسی خود، به نقل و تحلیلِ علل آن پرداختهاند. این مقاله، فلسفۀ صلح امام حسن(ع) با معاویه را با توجه به منابع سنی و شیعه، تا قرن هفتم مورد پژوهش قرار داده و پس از تحلیلِ انتقادی مستنداتِ روایی و تاریخی این منابع، به این نتیجه دست یافته که نوعِ نگاهِ مورخان و محدثان سنی و شیعه، در بیان و تحلیل فلسفۀ این صلح، متفاوت است. برایندِ این تحقیق نشان میدهد هردوگروه، حفظ مصالح مسلمانان را فلسفۀ اصلی پذیرش صلح از طرف امام حسن(ع) میدانند، اما هرکدام از مورخان و محدثان اهل سنت و شیعه، زمینههای گوناگونی را برای این دلیل اصلی، ذکر میکنند.
نویسندگان
کاوس روحی برندق 1 علی احمدی 2 1 دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2 دانشجوی دکتری، تاریخ اسلام، دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران.