چکیده
دوره کلاسیک اسلامی (10-15 م./ 4-9 ه.ق.) دوره‌ای است که در آن تأثیرگذارترین تفاسیر قرآن نگاشته شد. نوشته پیشِ رو، ترجمه دومین فصل از بخش دوم کتاب تفاسیر عرفانی قرآن در دوره اسلام کلاسیک است. نویسنده در این کتاب به مشارکت و نقش بی‌بدیل متصوفه در تفسیر قرآن می‌پردازد. این کتاب با بررسی چند پیش‌فرض تفسیری کلیدی متصوفه آغاز...
چکیده
مسئله کرامت انسان مبحثی از علم انسان‌شناسی است که انسان را هم از لحاظ تکوینی و هم از لحاظ تکاملی دارای شرافت معرفی می‌کند. این مقوله در نگاه دینی بر دو قسم ذاتی و اکتسابی است. کرامت ذاتی قوّه و استعداد نهفته در ذات انسانی است که با عمل خلاقانه خدا به انسان اعطا شده است. اما کرامت اکتسابی با...
چکیده
روش‌شناسی در هر علمی تعریف ویژه همان علم را می‌طلبد. بر این اساس، روش‌شناسی در دانش تفسیر نیز دارای تعریف خاصی است و با آنچه در سایر رشته‌های علمی مطرح است، تفاوت خواهد داشت. از میان تعریف‌های ارائه‌شده از روش تفسیر، شاید بتوان بر این تعریف تأکید بیشتری ورزید: «روش تفسیری، استناد به...
چکیده
آیه شصت و یکم سوره آل‌عمران که در جریان مباهله پیامبر با مسیحیان نجران نازل شده و مشهور به آیه «مباهله» است، از روشن‌‌ترین دلایل قرآنی بر فضیلت اهل بیت عصمت و به ویژه امیر مؤمنان (ع) است. در این آیه آمده است: «... فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمُْ وَ نِسَاءَنَا وَ...
اصل مقاله
مقدمه مترجم
هارالد موتسکى(Harald Motzki) متولد سال 1947 در هلند و استاد مطالعات اسلامى در دانشگاه نایمخِن (Nijmegen)در همان کشور است. وى امروزه مهم ترین و پرکارترین اسلام شناس غربى در زمینه سیره و حدیث نبوى به شمار مى آید. بیشترین شهرت و تخصص موتسکى، مطالعات حدیثى و سیره نبوى است. اما از وى کتاب...
چکیده
مسئله کرامت انسان مبحثی از علم انسان‌شناسی است که انسان را هم از لحاظ تکوینی و هم از لحاظ تکاملی دارای شرافت معرفی می‌کند. این مقوله در نگاه دینی بر دو قسم ذاتی و اکتسابی است. کرامت ذاتی قوّه و استعداد نهفته در ذات انسانی است که با عمل خلاقانه خدا به انسان اعطا شده است. اما کرامت اکتسابی با...
چکیده
جریان سلفی در درون خود طیف‌های گوناگونی را در بر می‌گیرد که در این میان جریان سلفی افراطی با شعار پیروی از سلف، همواره با تفسیر ظاهری از قرآن و سنت، اقدامات ناسنجیده خود را به نام دین توجیه می‌کند. ظاهرگرایی، به معنای اعتبار هر گونه تفسیر ظاهری و انکار تأویل‌های عقلایی، افراطی است و...
چکیده
تصلیب، مرگ و قیام حضرت عیسی (ع) از رویدادهای بنیادی و جنجالی تاریخ مسیحیت، و در عین حال یکی از نقاط اختلافی میان مسلمانان و مسیحیان است. اگر برای مسئله تصلیب و مرگ عیسی (ع)، دو بعد الاهیاتی و تاریخی قائل شویم، باید گفت تفاوت الاهیاتی آموزه مسیح در دو دین، ناظر به تفاوت روایت تاریخی آن است....
چکیده
برخی عناصر داستانی شخصیتی به نام جم/یم که در کتاب اوستا موجود است، شباهت‌های صوری بسیار با قصص توراتی و قرآنی مربوط به سلیمان (ع) دارد؛ همان‌گونه که تصور می‌شود، داستان جم/یم در شاهنامه به دلیل شباهت بسیار، می‌تواند نمادی از داستان سلیمان (ع) نیز باشد. دو مبحث «تولد...
چکیده
آیه مباهله از جمله آیاتی است که بر فضیلت و عظمت اصحاب کساء دلالت داشته و در منابع فریقین روایات متعددی در این زمینه نقل شده است که محدثان، مفسران و دانشمندان مذاهب اسلامی، بر دلالت آنها بر جایگاه ویژه اصحاب کساء و اختصاص آیه مباهله به آنان اذعان کرده‌اند. با وجود اینکه می‌توان دلالت آیه...