سکه‌های امام مهدی(عج) در دورۀ پیشاصفوی و شکل‌گیری اندیشۀ «حاکم شیعی»

(مدت زمان لازم جهت مطالعه: 1 - 2 دقیقه)

269b

 چکیده

شیعیان امامی از نظر حقوقی، حاکمیت سیاسی جامعه را مخصوص پیامبر اکرم(ص) و اهل­بیت ایشان می­دانند. به اعتقاد آنان، امام مهدی(عج) که در اوایل قرن چهارم متولد شده و تا کنون نیز زنده است، روزی ظهور خواهد کرد و جهانی الهی خواهد ساخت. شیعیان امامی - که به سبب پیروی­شان از دوازده امام از نسل پیامبراکرم(ص) به آنها اثناعشریان نیز گفته می‌شود- حق مشروع و الهی حکومت را مخصوص امام دوازدهم می­دانند. جمعیت شیعیان قبل از تبدیل­شدن به یک جامعه، به صورت یک اقلیت در میان جامعۀ اهل سنت زندگی می‌کردند. پس از حملۀ مغولان و فروپاشی خلافت عباسی، فرصتی برای شیعیان به وجود آمد که بتوانند حکومت‌هایی با گرایش شیعی ایجاد کنند. نوشتار حاضر می­کوشد تا نشان دهد که در این دوران، حاکمانی با عنوان وکیلان امام مهدی(عج) روی­کار آمدند. شواهد مورد استفادۀ این مقاله، بر تحلیل سکه‌های ضرب­شده توسط حاکمان شیعی در اوایل دورۀ پس از مغول – که دورۀ شکل­گیری مفهوم «حاکم شیعی» در جامعۀ شیعه می­باشد- مبتنی است. سلاطین و امیران شیعه در این دوران، جایگاه الهی مستقلی برای خود قائل نبودند؛ بلکه خود را حاکمانی می‌دانستند که در اثر اضطرار، به­ناچار قدرت را در دست گرفته‌اند و پس از ظهور امام زمان(عج) جایگاه حکومتی خود را به ایشان تحویل خواهند داد.

 

 

 

مشاهده اصل مقاله

 

 

نویسندگان

حمیدرضا آذری نیا 1 محمدحسین افروخته 2 1 دانشجوی دکتری مردم شناسی، دانشگاه تهران

2 رشته تاریخ اسلام، دانشگاه تهران

 


چاپ   ایمیل