مقدمه
امروزه بحرین یکى از مراکز مهم تشیع در دنیا به شمار مى آید و بعد از ایران و عراق مى توان آن را به لحاظ سابقه تاریخى سومین مرکز تشیع معرفى کرد.ارتباط و علاقه ساکنان این جزیره با مذهب تشیع به حدى محکم و وثیق است که در نزد اهالى شبه جزیره و ساحل نشینان خلیج فارس، کلمه «بحرانى» مترادف با کلمه...
چکیده
روند گسترش تشّیع در ری در دو مرحله صورت گرفت: یکی دورة آشنایی مردم ری با مذهب تشیّع، و دیگری دورة رسمیت یافتن این مذهب در ری. نوشتار حاضر دو عامل مهم سیاسی و اجتماعی را، که در رونق و رسمیت یافتن مذهب تشیّع در ری مؤثر واقع شد، بررسی می‌کند. حکومت به عنوان یک عامل «سیاسی» مهم به...
چکیده
ساختار مذهبی جمهوری آذربایجان و نوع نگاه مردم و نخبگان این کشور به اسلام، به ویژه آیین تشیع، محصول فرایند تاریخی بسیار پر فراز و نشیبی است که بدون مطالعه و بررسی آن، امکان درک درست و واقع‌بینانه از تحولات مذهبی و سیاسی جامعه کنونی این جمهوری ممکن نیست. در واقع...
چکیده
دانشگاه‌ها و محققان مراکز پژوهشی کشور فرانسه؛ از قرن پانزدهم میلادی مطالعات و پژوهش‌های خویش را در حوزه اسلام، مذاهب و فرق آن آغاز نموده‌اند. به راستی می‌توان مدعی شد که نخستین مراکز علمی- دینی غرب که به مطالعه و تحقیق در عرصه شناخت تشیع گام برداشته است، دانشگاه‌ها و...
چکیده
سرزمین دوردست مغرب، از آغاز گسترش اسلام تا قرن چهارم قمری، پذیرای دولت‌های اسلامی از جمله: ادریسیان (172ـ372ق)، خوارج بنی‌مدرار (155ـ352ق) و خوارج بنی‌‌رستم (160ـ296ق) بوده است. تقارن زمانی و هم‌عصری میان دولت‌های یادشده، به نزدیکی در روابط میان آن‌ها انجامید. در خلال هم‌عصری این دول،...
چکیده
«اِنکی»، لفظی سومری و «اِآ»، عنوانی آکّدی- بابلی برای ربّ‌النوع آب‌های تازه در فرهنگ بین‌النهرین باستان است. با توجه به اثربخشی و کارکِردهای آب در معیشت مردم باستان و نیز با اهتمام به نمادپردازی‌های آب در اساطیر، ایزد اِنکی (اِآ) در اساطیر بین‌النهرین اهمیت ویژه و خویش‌کاری‌های...
چکیده
جادة قم- قصرشیرین یکی از راه‌های اصلی و مهم در تاریخ ایران دورة اسلامی است. این جاده در دورة قاجاریه به سبب شرایط سیاسی آن دوره، به‌ویژه بهتر شدن روابط ایران و عثمانی، اهمیت بیشتری یافت. برخی از بنیادی‌ترین افکار جدید و غربی از این مسیر به ایران راه یافت. نوشتار حاضر به نقش و...
چکیده
با توجه به تغییرات پیش‌آمده در کشور عراق پس از سال 2003، شیعیان که در طول تاریخ عراق در موضع ضعف قرار داشتند، توانستند نفوذ قابل توجهی در ساختار دولت عراق به دست آورند و دولتی شیعی را برپا کنند. شیعیان در قالب احزاب و گروه‌های اسلام‌گرا اهداف خود را پیش می‌برند و اگرچه در بسیاری از جزئیات...
چکیده
از موضوعات جذاب تاریخی در دوره سلجوقیان که بسیار درباره آن سخن رفته، مبارزه و درگیری همهجانبه حکومت سلجوقی با پیکارجویان اسماعیلی در قلاع مشهور و مناطق زیر نفوذ آنان است. با وجود غلبه و استیلای مذاهب مختلف اهل سنت در عصر سلجوقیان، قرائن و شواهد نشان میدهد که برخی فرق...
چکیده
شیعیان خوجة اثنی‌عشری اقلیتی کوچک و منسجم به‌شمار میروند که با وجود جمعیت اندک 125 هزار نفری از نظم و انضباط قابل ملاحظهای برخوردارند. این اقلیت کوچک، در حال حاضر در پنج قارة جهان حضور دارند و افزون بر آنکه تحت نظارت عالی فدراسیون جهانی شیعیان خوجة اثنی‌عشری قرار دارند،...