تحلیل تاریخی بر دولت آل بويه چهارشنبه, 25 مرداد 1396
دولت شيعي آل بويه که با همکاري سه برادر از نسل بويه در بغداد تشکيل شد،‌ به عنوان يکي از پرافتخارترين دولت هاي شيعي در تاريخ تشيع به شمار مي آيد. هدف از نگارش اين نوشتار، گذري به چگونگي شکل گيري اين دولت و آشنايي با خدمات آن براي جامعه شيعي آن عصر است. بر اساس اين تحقيق، سه برادر... ادامه مطلب ...

وضعیت فکری فرهنگی «قم» در قرون نخستین هجری چهارشنبه, 25 مرداد 1396
  شهر مقدس قم یکی از شهرهایی است که در تاریخ شیعه نقش مهمی را ایفا کرده است. سابقه تاریخی شهر قم تا زمان ساسانیان ردیابی شده و زمانی دربردارنده آتشکده­های متعدد و متنوعی بوده است. با ظهور اسلام و هجرت اعراب اشعری به قم، این شهر رنگ و بوی یک شهر شیعی را به خود گرفت و به یکی از... ادامه مطلب ...

شاگردان امام جواد علیه السلام(معرفی، آثار) چهارشنبه, 25 مرداد 1396
بنابر مصادر تاریخی تعداد شاگردان امام جواد(علیه‌السلام) بالغ بر صد و سیزده نفر بودند که در زمینه های مختلف اخلاق و فقه و ... از امام علیه السلام احادیثی نقل کرده­اند. در این نوشتار به معرفی اجمالی و برخی آثار برجای مانده از شاگردان برجسته امام جواد علیه السلام که مورد توجه و... ادامه مطلب ...

مبانی عقلی ولایت فقیه     تاریخ انتشار:چهارشنبه, 25 مرداد 1396
نظريه ولايت فقيه، به عنوان يک انديشه مترقي در فقه شيعه با براهين عقلي و نقلي مستدل شده است؛ آنچه در اين نوشتار، مورد نظر نگارنده بوده است، اقامه براهين عقلي بر اثبات نظريه ياد شده است؛ پيش از اين، بزرگاني همچون مرحوم صاحب جواهر، آيت الله خويي و آيت الله جوادي آملي به اقامه برهان عقلي براي انديشه ولايت فقيه برآمده‌اند؛ از جمله براهين عقلي برای اثبات نظريه ياد شده، برهانی است که بر اصل عقلائی... ادامه مطلب ...

نقد و بررسی خاستگاه تصوّف و عوامل مؤثر در شکل­گیری آن     تاریخ انتشار:چهارشنبه, 25 مرداد 1396
تصوّف، از جمله گرایش­های درون­گرا و عرفانی در اسلام است که در ابتدا با سرلوحه قرار دادن زهد و دنیاگریزی سعی بر طهارت جان داشتند و در ادامه با بارورسازی مبانی نظری خود، تزکیه نفسانی را مقدمه­ای برای شناخت خداوند و فناء در او معرّفی کردند. خاستگاه تصوّف و این که این فرقه تا چه حدّ، وامدار اسلام اصیل و سنّت نبوی و جانشینان برحقش بوده، پیوسته محل بحث و جدل بوده است. از یک سو خود صوفیان پیشینۀ خود را به... ادامه مطلب ...

سیر پیدایش تشیع در کشمیر     تاریخ انتشار:چهارشنبه, 25 مرداد 1396
کشمیر نام سرزمین کوچکی است که از سه بخش تشکیل شده است، بخشی از آن در اختیار چین، بخشی دیگر در اختیار پاکستان و بخشی سوم در اختیار هندوستان است و از مناطق مورد نزاع میان هند و پاکستان است. نام این سرزمین همواره به درگیری­های میان هند و پاکستان پیوند خورده است. هدف نگارنده از نگارش این نوشتار آشنایی با چگونگی پیدایش تشیع در کشمیر است. بر اساس مهم­ترین یافته­های این تحقیق، عالمان دینی همچون سیدمحمد... ادامه مطلب ...

معرفی فرقه کلامی اشعریه سه شنبه, 24 مرداد 1396
فرقه‌ای کلامی اسلامی است که به ابوالحسن اشعری نسبت داده می‌شود. وی علیه معتزله قیام کرد. اشاعره، برهان‌ها و دلایل عقلی و کلامی را به عنوان وسیله‌ای جهت مناظره با رقیبانی چون معتزله و فیلسوفان برای اثبات حقایق دینی و عقیده‌ی اسلامی به شیوه‌ی «ابن‌کلاب» به کار... ادامه مطلب ...

جریان شناسی اشاعره سه شنبه, 24 مرداد 1396
اين نوشتار بخشي از کتاب دو جلدي آشنايي با فرق و مذاهب اسلامي است که با همکاري برخي نويسندگان ديگر و به سفارش انجمن اديان و مذاهب در سال 1386 به نشر رسيده و به عنوان متن درسي در رشته اديان و مذاهب در دانشگاه‌هاي ايران تدريس مي‌شود.1. تاريخ مذهب اشعري1-1. بنيانگذار و تاريخ... ادامه مطلب ...

بررسی و تحلیل اصول عقاید اشاعره سه شنبه, 24 مرداد 1396
اشاعره در بسیارى از مسائل با معتزله، شیعه و سایر مذاهب اسلامى اختلاف دارند. ابتدا فهرست وار عقاید اشاعره را مورد بحث و بررسى قرار مى دهیم. ۱ـ بکارگیرى عقل در فهم اصول:اشعرى پس از اعتزال از معتزله کماکان عقل را به عنوان ملاک و معیارى جهت سنجش، مخصوصاً در مسائلى که شرع نسبت به... ادامه مطلب ...

آسیب شناسی در تطبیق نشانه‌های ظهور سه شنبه, 19 ارديبهشت 1396
 ظهور امام مهدی(عج) نشانه‌هایی دارد؛ نشانه‌هایی که مطرح شدن آنها از سوی پیشوایان دینی همراه با مقاصدی بوده است. تحقق برخی از این مقاصد در گرو تطبیق نشانه‌ها بر مصادیق خارجی است. این تطبیق اولاً نیازمند ضوابط و معیارهایی است که ما را به مصداق واقعی نشانه‌ها راهنمایی کند،... ادامه مطلب ...

بررسی کارکردهای نشانه های ظهور سه شنبه, 19 ارديبهشت 1396
در میان مجموعه روایات مهدوی، روایات نشانه‌های ظهور از پرتعدادترین روایات به شمار می‌روند. صدور این حجم وسیع از روایات، منشأ طرح این پرسش می‌شود که پیشوایان معصوم از طرح بحث نشانه‌های ظهور چه اهدافی داشته‌اند؟ در پاسخ به این پرسش می‌توان از دشواری‌های عصر غیبت که طبیعتاً... ادامه مطلب ...

اسرار غیبت امام زمان علیه السلام چهارشنبه, 30 فروردين 1396
پیشینه چرایی غیبت به قبل از تولد حضرت حجت باز می‏گردد؛ زمانی که فلسفه غیبت در میان مردم مطرح و پیامبر اکرم صلی‏ الله‏ علیه‏ و‏آله و ائمه معصومین علیهم ‏السلام در مقام پاسخگویی به آن برآمده‏ اند.هزاران سرّ نهان در نظام دین و برنامه‏های مترقی آن وجود دارد که درک هر یک، دلی... ادامه مطلب ...