آخرین مطالب
معرفی و سیر تطوّر تفاسیر واعظانه شیعه
ارديبهشت 18, 1398 10
تفسیر واعظانه، گرایشی است مبتنی بر وعظ و خطابه، در کنار دیگر گرایش‌های مفسران، برای هدایت و ارشاد و با محوریت مخاطب عام، که خصایص و اسلوب ویژه‌ای دارد. مفسر می‌کوشد به هر وسیله بر اثرگذاری تفسیر خویش بیفزاید. دغدغه مفسر در آن به همراه مسائلی که در ذهن می‌پروراند، رشد معنوی افراد…
بررسی زمینه‌ها و راههای ورود تشیع به…
ارديبهشت 18, 1398 11
چکیدهاهالی مغرب پس از وقوع فتح اسلامی، مذهب مالکی را برگزیدند و بر اساس آن عمل کردند. به همین دلیل مجالی برای رشد و گسترش سایر مذاهب ایجاد نشد؛ اما منابع تاریخی حاکی از آن است که تشیع در میان اهالی مغرب، به‌خصوص بربرها، رسوخ کرد؛ چراکه آنها اهل بیت (ع) و علویان را تنها ملجأ…
بررسی و نقد دیدگاه‌های عالمان شیعی در…
ارديبهشت 18, 1398 11
عزاداری برای سیدالشهدا (ع) از بارزترین مصادیق تعظیم شعایر تشیع است که جامعه شیعی به آن اهتمام دارد. این شعار فراگیر شیعیان، امروزه در برخی مناطق همراه با اعمالی همچون قمه‌زنی و صدمه‌زدن به بدن انجام می‌شود و موجب ترسیم چهره‌ای خشن و منفور از اسلام شیعی در جهان شده است. از این‌رو…
معاد جسمانی صدرالدین شیرازی از منظر…
ارديبهشت 15, 1398 11
چکیدهمعنای زبان دین یکی از مباحث داغ فلسفی در این روزگار است. فیلسوفان زبان دین به‌جد این مسئله را کاویده و دیدگاه‌های مختلفی از قبیل بیان‌ناپذیری، نظریه الاهیات سلبی، نظریه تمثیل، نظریه تنزیهی عرفانی، نظریه کارکردگرایی و نظریه بی‌معنایی را مطرح کرده‌اند. در این میان، برخی از…
نقش مسیر دریایی خلیج فارس در ورود اسلام…
ارديبهشت 15, 1398 10
ورود اسلام به ایران از مسائلی است که همواره محققان تاریخ اسلام به آن توجه داشته‌اند. بیشتر راه‌هایی که برای ورود تاکنون بررسی شده ارتباط مسلمانان با ایران، حضور برخی ایرانیان در حجاز و فتوحات از طریق خشکی است. این نوشتار به نقش دریایی خلیج فارس در ورود اسلام به پس‌کرانه‌های…
جایگاه «شأن معصوم» در ارزیابی روایات…
ارديبهشت 15, 1398 11
یکی از ملاک‌های ارزیابی روایات تاریخی، به‌ویژه تاریخ انبیا، شأن معصوم است. در تاریخ انبیا، تاریخ‌نگاری بدون توجه به روایات کارساز نیست. لذا می‌توان با توجه‌کردن به کلام نقلی و مبانی اعتقادی، نقل روایات تاریخی را بررسید و جنبه‌های مختلف شأن و شخصیت انبیا و دیدگاه‌های کلامی این…
فضائل ماه رمضان
ارديبهشت 15, 1398 15
«رمضان» در لغت از «رمضاء» به معنای شدت حرارت گرفته شده و به معنای سوزانیدن می باشد.(1) چون در این ماه گناهان انسان بخشیده می شود، به این ماه مبارک رمضان گفته اند. پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «انما سمی الرمضان لانه یرمض الذنوب؛(2) ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را…
مخالفت با شیعیان، عامل تغییر سنت‌های…
ارديبهشت 13, 1398 12
چکیدهبعد از قرآن کریم، سنت نبوی ارزشمندترین منبع برای مسلمانان است که حفظ آن و خودداری از بدعت در آن، همواره مورد تأکید پیامبر اکرم (ص) بوده است، تا جایی که برخی از اهل سنت، آن را ثقل دوم در حدیث ثقلین دانستهاند. علی‌رغم اهتمام مسلمین به حفظ سنت و پیروی از آن، شواهد فراوان حاکی…
بررسی و نقد دیدگاه ملا اسماعیل خواجویی…
ارديبهشت 13, 1398 15
چکیدهاحادیث ثقلین قرآن و امام را دو ریسمان الاهی برای تمسّک مسلمین معرفی کرده است، لکن افضلیت قرآن بر امام یا بالعکس به صورت واضح از این احادیث فهمیده نمی‌شود؛ از این‌رو این سؤالات مطرح می‌شود که آیا در این احادیث، افضلیّت هم مطرح شده است؟ مصداقِ افضل کدام است؟ جهت و دلیل افضلیت…
مواجهه امام هادی (ع) با معتزله در مسائل…
ارديبهشت 13, 1398 13
چکیدهمعتزله یکی از جریان‌های فکری- دینی است که زمینه‌ساز پدید آمدن تحول بزرگ فکری، در میان مسلمانان شد. ورود اندیشه‌های کلامی آنان در تغییر ماهیت برخی از اندیشه‌های جامعه اسلامی تأثیرگذار بوده و موضع‌گیری‌های مختلفی را به دنبال داشته است. از جمله مسائل بسیار مهم کلامی این فرقه…
عوامل تغییرات اجتماعی درنهج البلاغه
ارديبهشت 11, 1398 16
1- ایمان و عقایددر كلمات امیرالمؤمنین علیه السلام ادیان، بخصوص دین مبین اسلام، به عنوان عامل كلی تغییر در جوامع معرفی شده است. در برخی عبارات به طور كلی، درباره دین بحث شده و از تحرك آفرینی و تحول زایی آن یاد شده است. طبق بیانات حضرت، وقتی در یك جامعه عقاید و ارزش های دینی میان…
آزادی ومسئولیت ازمنظرنهج البلاغه
ارديبهشت 11, 1398 12
آزادی آزادیهای سیاسیانسان موجودی اجتماعی است و براساس سرشت و طبیعت انسانی خود و برمبنای ضرورت، در پی تشکیل جمع و اجتماع است که «انسان» از «انس» به معنای انس و الفت گرفتن به غیرخود و تمایل به زندگی اجتماعی تعریف کرده‌اند[21]، حال که اجتماع انسانی تشکیل می‌شود، ضرورت ایجاب میکند…
معرفی فرقه کلامی اشعریه
مرداد 24, 1396 634
فرقه‌ای کلامی اسلامی است که به ابوالحسن اشعری نسبت داده می‌شود. وی علیه معتزله قیام کرد. اشاعره، برهان‌ها و دلایل عقلی و کلامی را به عنوان وسیله‌ای جهت مناظره با رقیبانی چون معتزله و فیلسوفان برای اثبات حقایق دینی و عقیده‌ی اسلامی به شیوه‌ی «ابن‌کلاب» به کار می‌گیرند.تأسیس…
جریان شناسی اشاعره
مرداد 24, 1396 814
اين نوشتار بخشي از کتاب دو جلدي آشنايي با فرق و مذاهب اسلامي است که با همکاري برخي نويسندگان ديگر و به سفارش انجمن اديان و مذاهب در سال 1386 به نشر رسيده و به عنوان متن درسي در رشته اديان و مذاهب در دانشگاه‌هاي ايران تدريس مي‌شود.1. تاريخ مذهب اشعري1-1. بنيانگذار و تاريخ…
بررسی و تحلیل اصول عقاید اشاعره
مرداد 24, 1396 514
اشاعره در بسیارى از مسائل با معتزله، شیعه و سایر مذاهب اسلامى اختلاف دارند. ابتدا فهرست وار عقاید اشاعره را مورد بحث و بررسى قرار مى دهیم. ۱ـ بکارگیرى عقل در فهم اصول:اشعرى پس از اعتزال از معتزله کماکان عقل را به عنوان ملاک و معیارى جهت سنجش، مخصوصاً در مسائلى که شرع نسبت به…
جریان شناسی معتزله
مرداد 24, 1396 568
آنچه در این مقاله در اختیار دوستان قرار می گیرد، خلاصه ای است از مهمترین أصول عقایدی معتزله که از بخش معتزله کتاب تاریخ اندیشه های کلامی در اسلام نوشته عبدالرحمن بدوی، انتخاب گردیده است که با کتاب فرق و مذاهب کلامی استاد ربانی نیز تطبیق داده شده است. با توجه به اختلاف آراء بسیار…
ابن قیم جوزیه و مساله حسن و قبح اعمال و…
مرداد 24, 1396 489
یکی از جدال های دامنه دار و تاریخی در حوزه فرهنگ اسلامی، جدال بر سر موضوع حسن و قبح افعال و منبع تشخیص آن هاست. رویش این بحث در بوستان فرهنگ اسلامی نیز همچون مابقی مسائل کلامی، متأخر از عصر نبوت و محصول گسترش جغرافیایی قلمرو حکومت اسلامی ودر نتیجه،آشنایی مسلمانان بادیگر فرهنگ…
تاریخ وعقاید مذهب کلامی ماتریدیه
مرداد 24, 1396 616
فرقهٔ کلامی است که به ابو منصور ماتریدی نسبت داده می‌شود، این فرقه برای اثبات حقایق دینی و عقیدهٔ اسلامی در برابر رقیبان خود مانند معتزله و جهمیه و سایر فرقههای دیگر جهت استدلال و مباحثه از براهین و دلایل عقلی و کلامی کمک می‌گیرد.بنیانگذارمذهب ماتریدی و برجسته‌ترین شخصیت‌های…
تاریخ پیدایش اشاعره
مرداد 24, 1396 428
ایشان پیروان ابوالحسن علی بن اسماعیل بن ابی بشر اشعری می باشند. [۱] وی از نوادگان ابوموسی اشعری، صحابی معروف بوده است. اشاعره در اصول از وی تبعیت می نمایند. اشعریه در مباحث اصول دین و عقاید، پرجمعیت ترین فرقة مذهبی است که تاکنون بر افکار اکثر پیروان سنت و جماعت حکومت کرده است.…
عوامل پیدایش فرقه کلامی معتزله
مهر 05, 1395 917
در بیان چیستی علم کلام، تعاریف متعدد و مختلفی از سوی اندیشمندان اسلامی ارائه شده است. در هر تعریف به موضوع، روش یا غایت این علم پرداخته شده است. با سیر در تعاریف، می توان به کثیر الموضوع و کثیرالروش بودن این علم پی برد. از این رو بسیاری معتقدند بهترین تعریف برای علم کلام، تعریف…
نزاع معتزله و اهل حدیث
مهر 05, 1395 668
کسانی به ظواهر قرآن و حدیث – به ویژه حدیث – بسنده کرده آن را میزان درستی ونادرستی اندیشه ها معرفی کردند. در برابر، گروهی دیگر به عقل اعتنای بیشتری کرده،آن را ملاک اصلی در اجتهاد و اندیشیدن در منابعی چون قرآن و حدیث قرار دادند. نگاهیبه سیر اندیشه ها در دنیای اسلام نشان می دهد که…
حشویه (اهل حدیث)
مهر 05, 1395 609
همان اهل حدیث (همان اصحاب حدیث) یا اصحاب حدیث. [۱] معتزله معمولاًً این نام را در مقام تعریض، بر اهل حدیث اطلاق کرده اند. کتاب اضواء علی السنة المحمدیة از ابن قتیبه [۲] نقل می کند که: « اهل حدیث را حشویه و نابته و مجبّره و جبریه می گویند و آنان را به نام غُثاء و غُثــر نامیده اند…
گفتمان وهابیت و اندیشه معاصر ایران
دی 03, 1392 1082
تکوین وهابیت، معلول چند تحول تاریخی و بازماندن آموزه هایی تقریباً ثابت تا به امروز است. وهابیت از نظر تاریخی نگاهی بسیط به عقل داشته و با توقف در ظواهر آیات و روایات و اصرار بر تفسیر خویش، مخالف را با جدل محکوم کرده و سایران را با همین روش و نیز با برانگیختن عواطف به پذیرش محض…
فرزندان حضرت امام حسن مجتبی (علیه…
ارديبهشت 30, 1398
اختلاف در تعداد فرزندان حضرت امام حسن (علیه السّلام) بسیار است. از میان تحقیقات انجام شده در بین عالمان و محققان شیعه که می توان بر آن اعتماد نمود، شیخ طبرسی تعداد فرزندان آن امام همام را شانزده پسر و دختر ذکر نموده است. شیخ مفید و علامه حلی تعداد فرزندان ایشان را پانزده فرزند…
نگاهی به شخصیت حضرت امام حسن مجتبی…
ارديبهشت 30, 1398
1- ولادت حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) حضرت امام حسن مجتبی (علیه السلام) در شب پانزدهم رمضان سال دوم هجری مصادف با جنگ احد و به نقلی سال سوم هجری چشم به جهان گشودند. در كتاب كشف الغمه از كمال الدين بن طلحه شافعى نقل مي كند كه صحيحترين اقوال راجع به ولادت حضرت امام حسن…
احادیثی درباره امام حسن علیه السلام
ارديبهشت 30, 1398
پیامبر اکرم حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) در‌شان امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) فرمود: «لو كان العقل رجلا لكان الحسن» اگر عقل، خود را به صورت مردی نشان دهد، آن مرد، حسن (علیه‌السلام) است. فرائد السمطین، ج2، ص68 حسن و حسين در همه احوال امام و پيشوايند؛ پيامبر اكرم صلى الله عليه…
قرآن در نگاه امام حسن مجتبی(ع)
ارديبهشت 30, 1398
در کنار رفتارهای قرآنی امام حسن مجتبی علیه السلام، از دیدگاه های حضرت پیرامون قرآن هم نباید غافل ماند. حسن بن علی علیهما السلام گاه از نقش راهنمایی قرآن سخن می گوید، زمانی از تفسیر و شیوه ها و نبایدهایش سخن می گوید. از تأثیر آن در جلای سینه ها، تأثیرش در قیامت و احوال مؤمنان و…
تاملی بر سیره و سیمای امام حسن مجتبی (ع)
ارديبهشت 30, 1398 1
نخستین مظهر و نشانهی کوثر که بر دامان پاک فاطمهی اطهر (سلام الله علیها) پا به عرصهی گیتی نهاد امام حسن علیه السلام بود. نشانهای از تجلی مقدسترین پدیدهای که از خجستهترین پیوند برین انسانی، نصیب حضرت محمد صلی الله علیه و آله، علی مرتضی علیه السلام و فاطمه زهرا (سلام الله…
بررسی تحلیلی روش خاورشناسان در تبیین…
ارديبهشت 18, 1398 10
چکیدهشناخت اسلام و تشیع در مغرب‌زمین به واسطه آثار اسلام‌پژوهان آن دیار صورت می‌پذیرد. نظر به جایگاه و شخصیت امام باقر (ع) و ویژگی‌های دوران امامت آن حضرت در تاریخ تشیع امامی، به‌ویژه دو مسئله اساسی درباره امام، یعنی موضع‌گیری سیاسی ایشان در برابر امویان و همراهی و ناهمراهی با…
معاویه وجنگ جمل
ارديبهشت 10, 1398 20
در جنگ جمل بنی امیّه در كنار ام المؤمنین عایشه، طلحة بن عبیداللّه و زبیر بن عوام رو در روی سپاه خلیفه ی وقت، علی علیه السلام ایستادند. گرچه در منابع تاریخی و روایی تصریح شده است كه عایشه، طلحه و زبیر در شورش بر ضد عثمان نقش مهمی ایفاء كردند، ولی كمتر كسی درصدد برآمده است تا نحوه…
نگاهی به فرایند سكوت امیرمؤمنان (ع) در…
ارديبهشت 10, 1398 18
مقدمهآنگاه كه آسمان مدینة النبی در غروب غمین زندگانی رسول خدا (ص) سراسیمه پیكر گرامی اش را وانهاد و به شتاب، پذیرای سایه های ماتم افزای «سقیفه» گشت و آنگاه كه دیدگان ماتم زده بنی هاشم به دور از پناهی استوار و در كمینگاه انتقام جویان، دهشت را بارور شد همان زمان، آغاز عصری از…
کاوشی در آمار نامه‌های کوفیان برای دعوت…
ارديبهشت 04, 1398 24
چکیدهدعوت کوفیان از امام حسین(ع) برای آمدن به کوفه یکی از مقاطع حساس حرکت امام حسین(ع) است. آگاهی از نامه‌های ارسالی کوفیان برای دعوت از امام حسین(ع) از مسائل تاثیرگذار بر تحلیل چگونگی مواجهه امام(ع) با دعوت کوفیان است. از این مسئله در آثار نگارش‌‌یافته درباره حرکت امام…
بازشناسی تشیع و هویت ایرانی در اندیشه…
ارديبهشت 04, 1398 22
فتوحات اعراب موجب تغییر و تحول گسترده‌ای در حیات مادی و معنوی ایرانیان، به‌ویژه دگرگونی در برخی مؤلفه‌های سازنده هویت ایرانی شد. پیامد این رویداد ازبین‌رفتن برخی عناصر سازنده هویت همچون سرزمین و دولت، و تغییر برخی عناصر مانند دین، در برابر قابلیت‌های برتر دین جدید بود. در مواجهه…
علی علیه السلام از نگاه دانشمندان و…
فروردين 28, 1398 38
شخصیت ممتاز و ارزنده مولای متقیان اگرچه بیش از سایر نوابغ بشری مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است ولی باز درباره اش ناگفته های بسیار وجود دارد و بی گمان كلك و زبان نویسندگان و گویندگان از بازگویی برازندگی های شخصیت یگانه صاحب نهج البلاغه همچنان ناتوان و قاصر مانده است. (1) حاز…
آداب همسرداری در فرهنگ فاطمی
فروردين 26, 1398 38
آداب همسرداری در فرهنگ فاطمیفاطمه زهرا علیهاالسلام به عنوان برترین زنان عالم هستی همواره به عنوان الگویی برتر مطرح بوده و هست که ابعاد وجودی آن بزرگوار فراتر از حضور در زمان و مکانی خاص است. از آنجاییکه فضایل اخلاقی انسان هرگز اسیر زمان و مکان نمی شود، این الگوی فضیلت برای همیشه…
مهدی (عج) در روایات
فروردين 30, 1398 37
مؤلف کتاب گران سنگ انیس الاعلام مرحوم جدید الاسلام که یکى از کشیشان مسیحى بوده و از اطلاعات گسترده اى برخوردار بوده است و پس از تحقیقات بسیارحقیقت ناب و هدایت راستین را در مکتب تشیع یافته و بدان مى گرود؛ مى نویسد: در میان تمام اقوام و ملل یکتاپرست جهان دو موضوع مورد اتفاق و…
بشارت قرآن وکتب مقدس آسمانی به دولت…
فروردين 30, 1398 40
۱- قرآن و دولت آخر الزمان: قرآن و روایات متواتره اسلام و کتب مقدسه آسمانی عموماً و نوشته های گروهی از مدعیان نبوت احیاناً ، به الحان گوناگون وتعبیرات مختلف، بشریت را به یک آینده درخشان و عصر مشعشعی نوید و بشارت داده اند، که جهان در آن عصر ، روضه رضوان شود، نمونه ای از حیات در…
اوضاع مردم در آخرالزمان چگونه است؟
فروردين 30, 1398 33
امام حسن عسگرى(علیه‌السلام) در بخشی از توقیع شریف خود به على بن الحسین(صدوق اول)، بعد از حمد و ثناء خداوند و صلوات و سلام بر عترت طاهرین چند مورد را به على بن الحسین وصیت و سفارش مىکند: ... علیک بالصبر و انتظار الفرج قال النبى صلى الله علیه و آله افضل اعمال امتى انتظار الفرج لا…
آسیب‌شناسی باور به ظهور منجی
فروردين 30, 1398 30
باور مهدوی و فرهنگ انتظار در طول تاریخ با اندیشه‌ها و برداشت‌های نادرست بسیاری در آمیخته شده است. اندیشه‌ها و برداشت‌هایی که به تدریج تبدیل به آسیب‌ها و آفت‌های جدی برای اساس و بنیاد اعتقاد به ظهور منجی در فرهنگ شیعه شده‌اند. در عصر حاضر که جامعه ما به شکل روزافزونی، به موضوع…
حديث ثقلين و اثبات وجود حضرت مهدي (عج)
اسفند 28, 1397 41
رسول خدا فرمود: من دوچيز گرانبها را كه يكي بزرگتر از ديگري است در ميان شما گذاشتم كه اگر به آن تمسك كنيد هر گز بعد از من گمراه نمي شويد. از دلائل نقلي كه بر ضرورت وجود امام زمان عليه السلام دلالت مي كند، حديث ثقلين است؛ زيرا اين حديثي كه شيعه و سني بر صحت آن اتفاق دارند بر وجود…
دلائل روایی وجود امام زمان (عج)
اسفند 28, 1397 53
1)- راههای دستیابی به یک معرفت دینی صرف را می توان به شکل ذیل تبیین کرد: الف: پیامبر اسلام(ص) یا امام(ع) را، معصوم تلقی کنیم. ب: معرفت دینی مورد نظر مخالف صریح عقل نباشد و ذاتاً ممکن باشد. ج: پیامبر(ص) یا امام به حقانیت و وجود و صحت آن معرفت دینی تصریح کرده باشد. با شرایط فوق…
خاستگاه باور به مهدویت
اسفند 28, 1397 50
منشأ و خاستگاه انتظار ظهور «نجات دهنده بزرگ» را می توان در گزینه های زیر تحلیل و تبیین کرد: یک. ندای فطرت و طبیعت ذات بشرچشمداشت آمدن یک مصلح آسمانی و امید به آینده ای روشن و استقرار صلح و عدل، امری فطری و طبیعی است که با ذات و وجود آدمی سروکار داشته و با آفرینش هرانسانی همراه…
مهدویت از دیدگاه فرق اسلامی
اسفند 28, 1397 51
عقیده به مهدویت و باور به ظهور و قیام مهدی موعود- به عنوان نجات دهنده عالم بشریت و اصلاح گر موعود- باور و اعتقادی است که براساس کتاب و سنّت، پدید آمده و بیشتر مسلمانان به آن اذعان دارند. این باور داشت- به عنوان اندیشه اصیل اسلامی، بر پایه استوارترین دلایل عقلی و نقلی بنا نهاده…
باور به مصلح جهانی در ادیان مختلف
اسفند 28, 1397 51
براساس مطالعات و بررسی های صورت گرفته در متون دینی مذاهب مختلف و باورها و اعتقادات اقوام و ملل جهان، اعتقاد به ظهور «منجی و مصلح جهانی» و باور داشت آینده ای روشن و مطلوب، عقیده ای عمومی و فراگیر است و اختصاص به یک یا دو مذهب ندارد. تمامی ادیان ابراهیمی و بیشتر مذاهب موجود، معتقد…
مراد از یاتی بکتاب جدید ... در مورد…
اسفند 28, 1397 47
اینکه در روایت است که امام زمان عج کتاب جدید می آورد چیست؟ آیا کتابی غیر از قرآن است؟برای پاسخ به این پرسش لازم است که ابتدا اصل و ترجمه روایت را بیاوریم روایت از امام باقر ع است که در منابع متعددی ذکر شده است و ما آن را از کتاب الغیبه نعمانی نقل می کنیم : عَنِ الْبَزَنْطِی عَنْ…
نگرش قرآنی امام هادی (ع) به امام مهدی…
اسفند 19, 1397 69
در این مقاله درصدد تبیین نگرش قرآنی امام هادی (علیه السلام) و نقش ایشان در حفظ اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله) و تثبیت مقام امامت امام زمان (علیه السلام) و نجات آن از گرداب سخت و هولناکی که با آن روبرو شده بود و مقابله آن حضرت با جریانات انحرافی موجود در جامعه در جهت صیانت…
آسیب شناسی در تطبیق نشانه‌های ظهور
ارديبهشت 19, 1396 653
ظهور امام مهدی(عج) نشانه‌هایی دارد؛ نشانه‌هایی که مطرح شدن آنها از سوی پیشوایان دینی همراه با مقاصدی بوده است. تحقق برخی از این مقاصد در گرو تطبیق نشانه‌ها بر مصادیق خارجی است. این تطبیق اولاً نیازمند ضوابط و معیارهایی است که ما را به مصداق واقعی نشانه‌ها راهنمایی کند، ثانیاً…
سنخ‌شناسی مواجهه امام رضا (علیه‌السلام)…
ارديبهشت 04, 1398 26
جامعه شیعیان، در جریان انتشار خبر شهادت امام موسی کاظم(ع) با چهار واکنش متفاوت مواجه شد: گروه نخست بر این خبر صحه گذاشت و قائل به امامت حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) شدند. در مقابل، برخی شهادت حضرت را انکار کردند و دسته‌ای دیگر علی‌رغم پذیرش این خبر، قائل به رَجعت ایشان شده، دسته…
پیدایش فرقه مُطَرّفیه و ماهیت آن
ارديبهشت 04, 1398 33
فرقه مطرفیه از انشعابات مهم زیدیه یمن است که در قرن پنجم ظهور کرد. این فرقه با مطرح‌کردن برخی باورهای چالش‌برانگیز و متفاوت با سنت کلامی زیدیه زمینه مناقشات و مجادلات کلامی میان خود و سایر زیدیان را فراهم کرد. مطرفیه با ایجاد اماکن متعددی به نام «هِجره» که مراکزی امن برای سکونت…
اهل حق یارسان
اسفند 05, 1397 105
با وجود اختلاف‌نظرهای فراوان دربارة هویّت و ماهیّت آیین اهل حق (یارسان)، به وضوح می‌توان بنیان‌های شیعی را در اصول اعتقادات و باورهای معتقدان این آیین مشاهده کرد، هرچند بهتر آن است که به سبب برخی اضافات و افراط‌ها، از جمله قایل شدن به مقام الوهیت برای بسیاری از پیشوایان دینی، به…
فلسفه پیدایش فرقه های اسلامی
مهر 19, 1397 362
تعداد مذاهب اسلام چند فرقه مي باشد و هر مذهب چگونه شكل گرفته است و اسلام كه فقط يك شاخه بوده به چه دلايلي به فرقه هاي مختلف تبديل شده است؟ براي اطلاعات بيشتر به چه كتابي مراجعه نمايم. فرق ومذاهب اسلامي ابتدا به دو گروه شيعه و سني است و هر يك ريز شاخه هايي دارند و عدد شماري آنها…
علل پیدایش فرق اسلامی
مهر 18, 1397 382
اگر مسلمانان در زمان پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله و سلم از وحدت خاصی برخوردار بودند، و عظمت مقام رسالت و مرجعیت مسلم او برای پیروانش، مانع از بروز دوگانگی بود، ولی پس از درگذشت او، شکاف عجیبی در میان آنان پدید آمد، و آن وحدت و ایثار، جای خود را به جدال و نزاع کلامی، و احیانا…
بررسی اندیشه های اعتقادی غالیان در…
مرداد 25, 1396 902
غلو به معنای خروج از اعتدال است. این اندیشه در ادبیات دینی راجع به نظریاتی که به نوعی از اندیشه‌های اصیل و ناب دینی تجاوز می‌کنند، اطلاق می‌شود. تاریخْ به طور خاص، از برخی اندیشه‌ها به عنوان اندیشه‌های غالیانه و از برخی افراد به عنوان غالیان یاد کرده است. در این نوشتار به دنبال…
تاریخ اسماعیلیان در ایـران
مرداد 25, 1396 615
اسماعیلیه یکی از قدیمیترین فرقههای انشعابی شیعه است که منسوب به اسماعیل فرزند ارشد پیشوای ششم شیعیان ـ امام صادق (ع) ـ است. عمده تمرکز اسماعیلیان در کشور مصر بوده است، با وجود این، حضور مستمر و فعال اینان در ایران و قلعههای الموت از نکات برجستة تاریخ این گروه است. این نوشتار…
بررسی امامت از دیدگاه فرقه اسماعیلیه
مرداد 25, 1396 640
فرقه اسماعيليه يكي از شاخه‌هاي فرعي شيعه به شمار مي‌آيد كه داراي قدمتي بسيار است. اين فرقه در برهه‌هايي از تاريخ داراي شكوه و عظمتي خاص بودند. آنچه در اين نوشتار مي‌آيد گذري بر آموزه امامت از ديدگاه فرقه اسماعيليه است. بر اساس مهم‌ترين يافته‌هاي اين تحقيق فرقه‌ي اسماعيليه كه…
تحلیلی برعلل پیدایش نخستین فرقههای شیعه
مرداد 25, 1396 525
مذهب حقه شيعه در طول تاريخ انشعابات فراواني به خود ديده است. اين انشعابات هر كدام به دليلي خاص بوده است. آنچه كه در اين نوشتار مي‌آيد گذري بر برخي عوامل مهم پيدايش نخستين فرقه‌هاي شيعي بوده است. بر اساس مهم‌ترين يافته‌هاي اين تحقيق عوامل متعددي را مي‌‌توان به عنوان علل پيدايش…
آقاخان
دی 27, 1395 429
آقاخان، عنوان امامان بخش عمده‌ای از اسماعیلیان نزاری جهان که از دورة فتحعلی‌شاه قاجار (1212-1250ق/1798-1835م) به هنگام پیشوایی حسنعلی‌شاه، چهل و ششمین امام اسماعیلی، اطلاق آن برایشان معمول گردید. اینان به ترتیب عبارتند از: 1. آقاخان اول، محمدحسن حسینی یا حسنعل‌شاه…
عقاید و باورهای زیدیان
مهر 05, 1395 933
چند باور مشترک بین تمامی فرقههای زیدیه (جارودیه، سلیمانیه، صالحیه و …) دیده می شود که عبارت اند از: ۱٫ باور به عدل الاهی، ۲٫ باور به اختیار انسان و نفی جبر، ۳٫ تأکید بر اصل امر به معروف و نهی از منکر، ۴٫ اعتقاد به امامت امامان علی، حسن و حسین (ع)، ۵٫ امامت پس از امام حسین، در…
فرق اسلامي در دوره بني اميه
مهر 05, 1395 491
فرق جمع فرقه و به معنای گروه‌ها و دسته‌هایی است که پس از رحلت پیامبر(ص) در ربیعالاول سال دهم هجرت بر اثر بروز اختلاف میان مسلمانان بر سر امامت و جانشینی پیامبر(ع)، آنان را به دو گروه بزرگ شیعه و سنی تقسیم کرد.[1] شیعه: در لغت به معنای یاران و پیروان و در عرف فقها و متكلمان خلف…